Correspondent Gerbert van der Aa ziet in Mauritanië dat kinderen van jongs af aan leren hoe ze zelf dingen kunnen maken. Dat komt ze later goed van pas.
Geconcentreerd vervangt Ahmed Mahmoud (44) het beeldscherm van de oude Samsung-telefoon. In zijn werkplaats in Nouakchott, de hoofdstad van Mauritanië, schroeft hij de behuizing open en pakt hij een soldeerbout om de contacten van het oude beeldscherm los te maken. Hij vervangt het door een nieuw exemplaar. In vijf minuten is de klus geklaard en werkt de telefoon weer.
‘Jullie in Europa hebben te veel geld,’ lacht Mahmoud, gekleed in een lang wit gewaad met daaronder een blauw T-shirt. ‘Daardoor worden oude spullen veel te gemakkelijk weggegooid. Hier in Mauritanië hebben we die luxe niet.’ De planken aan de muur van de werkplaats liggen vol met gebruikte telefoons. ‘Ik heb bijna alle types liggen. Van twee kapotte telefoons maak ik één werkend exemplaar.’
In Afrika zijn Mauritaniërs kampioen recyclen
Telefoons, auto’s, televisies: net als elders in Afrika zijn Mauritaniërs kampioen recyclen. Omdat arbeid hier vele malen goedkoper is dan in Europa, met uurlonen van omgerekend minder dan 1 euro, loont repareren de moeite. Ambachten die in Europa langzaam uitsterven, zoals televisiemonteur en schoenmaker, zijn in Afrika nog springlevend. Pas als spullen echt helemaal ‘op’ zijn, belanden ze in de prullenbak.
Het repareren van kapotte spullen is vaak kinderlijk eenvoudig, blijkt op straat in Nouakchott. IJskasten bijvoorbeeld. Overal in de stad vind je kleine ondernemers die ze voor een paar euro oplappen. Een nieuwe papieren pakking voor de pomp, gemaakt van een leeg pakje sigaretten, voldoet vaak al om het apparaat weer aan de praat te krijgen.
Kinderen in Mauritanië groeien spelenderwijs op met recycling. Hun speelgoed maken ze zelf. Van oude blikken en stukken ijzerdraad fabriceren ze auto’s. Versleten fietswielen waarvan de spaken zijn verwijderd, zijn populair als hoepel. De handigheid die kinderen zich eigen maken, komt hun hele leven van pas.