Amerika verdeeld over herstelbetalingen aan zwarte inwoners

MORRIS GRIFFIN, LID VAN DE TAAKGROEP HERSTELBETALINGEN, IN DE CALIFORNISCHE STAD SACRAMENTO, AFGELOPEN MAART. FOTO: ANP

In de staat Californië wordt geopperd afstammelingen van slaven 1 tot wel 5 miljoen dollar per persoon te betalen. Maar lang niet alle Amerikanen zijn voorstander. Vijf vragen over herstelbetalingen aan zwarte Amerikanen.

1. De staat Californië pleit voor herstelbetalingen aan zwarte inwoners. Om hoeveel geld gaat het?

Een speciale taakgroep houdt het bedrag op 500 miljard dollar. Zeventigplussers die afstammen van tot slaaf gemaakten en hun hele leven in de staat hebben gewoond, zouden recht hebben op zo’n 1,2 miljoen dollar per persoon. In San Francisco wordt zelfs voorgesteld om zwarte inwoners tot 5 miljoen per persoon te geven. Die bedragen verbleken bij wat volgens Congreslid Cori Bush van Missouri op landelijk niveau moet worden betaald: zij schat de totale erfschuld op zo’n 14.000 miljard dollar.

2. Waarom Californië? De Golden State heeft nooit slavernij gekend.

Klopt, maar de staat maakte zich in de jaren van segregatie wel schuldig aan massa-opsluitingen en systematische woon- en zorgdiscriminatie. De gevolgen daarvan zouden nog steeds doorwerken. Volgens de Federal Reserve heeft een doorsnee zwart gezin slechts 23.000 dollar aan vermogen opgebouwd, een achtste van wat een blank gezin heeft.

3. Hoe zit het met andere minderheden?

Zwarte Californiërs zijn inderdaad niet de enige slachtoffers van structureel racisme. Zo verjoeg de staat honderd inheemse stammen van hun oorspronkelijke leefgebied en sloot ze in de Tweede Wereldoorlog honderdduizend Japans-Amerikaanse staatsburgers in kampen op. Ook mochten Aziatische immigranten tussen 1913 en 1952 geen grond bezitten en werden tijdens de Grote Depressie 400.000 Mexicaans-Amerikaanse Californiërs het land uitgezet. Naar herstelbetalingen voor hen heeft de taakgroep niet gekeken.

4. Hoeveel steun genieten herstelbetalingen?

Volgens een recente enquête is 77 procent van de zwarte volwassenen en 18 procent van de blanke vóór. Onder latino’s en Aziaten bedraagt die steun respectievelijk 39 en 33 procent. Terwijl ongeveer de helft van de Democraten herstelbetalingen toejuicht, is dat bij Republikeinen slechts 8 procent.

5. Hoe groot is de kans dat het geld echt wordt uitbetaald?

Klein. Californië kampt met een begrotingstekort van 32 miljard dollar. Zelfs gouverneur Gavin Newsom, die de taskforce bijeenriep na de protesten rond de dood van George Floyd, heeft inmiddels bedenkingen. In een recent interview zei hij dat herstelbetalingen ‘veel meer dan alleen geld in contanten’ omvatten.