Waarom Indonesië een nieuwe hoofdstad bouwt in de jungle

1. Waarom een nieuwe hoofdstad?

Jakarta (het vroegere Batavia) werd na 1945 vrijwel vanzelf de hoofdstad van het onafhankelijke Indonesië. Maar Jakarta loopt, met ruim tien miljoen inwoners en een regio van nog eens zo’n twintig miljoen, tegen haar grenzen aan. De straten zijn dichtgeslibd met stromen auto’s en vooral brommers, waarvan de uitstoot de stad permanent hult in een dikke deken van smog. Bovendien is de bodem te zacht voor de zware hoogbouw, zodat Jakarta langzaam wegzinkt in zee. Ook uitte president Joko Widodo – alom ‘Jokowi’ genoemd – de behoefte aan een fris, nieuw begin voor zijn land.

2. Waar komt hoofdstad Indonesië dan?

Jokowi heeft in 2019 het langverwachte besluit genomen een nieuwe hoofdstad te bouwen in het midden van het land. De plek die zijn regering daarvoor koos, ligt niet op het drukbevolkte Java, maar in de jungle van Oost-Kalimantan op het eiland Borneo. Hemelsbreed zo’n 1.200 kilometer van Jakarta, tussen groene heuvels en aan een natuurlijke baai, verrijst het Indonesië van de toekomst.

3. Wat valt er te verwachten van nieuwe hoofdstad Indonesië?

Uit het niets wordt een stad met een oppervlakte van ruim 2.500 vierkante kilometer uit de grond gestampt. Het moet een groene stad worden, met ruimte voor wandelaars, fietsers en openbaar vervoer – en voor duurzaamheid en innovatie. De stad moet eerst en vooral een thuis bieden aan de politieke en bestuurlijke vertegenwoordigers van de honderden etnische groepen, de duizenden eilanden, de vaak met elkaar botsende religieuze groeperingen en de 280 miljoen inwoners. De nieuwe hoofdstad moet dus de trots, kracht én eenheid uitstralen van een land dat, met flink wat vallen en opstaan, volop in ontwikkeling is.

4. Vanwaar die naam?

In de volksmond spreekt men van IKN: Ibu Kota Nusantara. ‘Ibu Kota’ is hoofdstad, ‘Nusantara’ betekent ‘eilandenrijk’ in het oud-Javaans. De eeuwenoude term duidt het gebied aan dat sinds 1945 is verenigd in de Republiek Indonesië. Een naam, dus, van vóór de Europese kolonisatie, die een nieuwe, inclusieve visie op de toekomst moet symboliseren.

5. Wanneer is nieuwe hoofdstad Indonesië klaar?

De eerste regeringsgebouwen zouden in 2024 klaar moeten zijn, aan het eind van Jokowi’s presidentstermijn. Maar ondanks de inzet van 150.000 bouwvakkers en tientallen miljarden euro’s is tot nu toe nog geen enkel gebouw opgeleverd.