Het wordt steeds onwaarschijnlijker dat trumpisme na Trump voorbij zal zijn

16 juli 2024Leestijd: 5 minuten
Foto via ANP

Zal de Republikeinse Partij na Donald Trump terugkeren naar wat ze voor Trump was? Die kans is steeds kleiner, zeker nu Trump James David Vance heeft genomineerd als vicepresident.

Zolang Donald Trump de Republikeinse Partij domineert, ging een groot deel van het establishment ervan uit dat het Trump-tijdperk een keer ten einde komt. Uiteindelijk zou de partij dan kunnen terugkeren naar het conservatisme in de stijl van Ronald Reagan.

Donald Trump is immers een uniek politiek talent, maar heeft geen consistent, allesomvattend politiek programma gepresenteerd. Toch maakt de keuze van de Republikeinse presidentskandidaat voor J.D. Vance, een Senator uit Ohio, als zijn running mate het veel waarschijnlijker dat de MAGA-beweging ook na Trumps tijd in de politiek zal blijven bestaan.

‘Ik heb besloten dat Senator J.D. Vance de meest geschikte persoon is om de positie van vicepresident van de Verenigde Staten te bekleden,’ schreef Trump op 15 juli, waarmee hij een einde maakte aan een eliminatieproces in de stijl van zijn tv-talentenjacht The Apprentice.

Hij voegde eraan toe dat Vance ‘zich sterk zal richten op de mensen voor wie hij zo briljant heeft gevochten, de Amerikaanse arbeiders en boeren in Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Ohio, Minnesota en ver daarbuiten’.

Amerika’s Hitler

De 39-jarige Vance werd nationaal bekend met zijn bestseller Hillbilly Elegy uit 2016, die later werd verfilmd. Vance groeide op in een sociaal disfunctionele arbeidersfamilie, maar ontsteeg al snel zijn bescheiden opvoeding.

Hij diende bij het Korps Mariniers en studeerde af aan de Yale Law School, waarna hij in dienst trad bij Mithril Capital, een investeringsmaatschappij opgericht door Peter Thiel, een van de oprichters van PayPal.

Vance, ooit een zelfverklaarde ‘never Trump guy’, schreef ook voor conservatieve media-iconen zoals National Review  in de tijd dat zijn boek werd gepubliceerd. ‘Ik beweeg heen en weer tussen de gedachte dat Trump een cynische klootzak is zoals Nixon, maar niet in-slecht (en misschien zelfs nuttig). Het andere uiterste is dat hij Amerika’s Hitler is,’ schreef Vance in een privébericht in 2016.

Sindsdien is hij veranderd in een van de meest vurige aanhangers van Trump.

Tijdens de eerste ambtstermijn van Trump kreeg Vance steeds meer sympathie – en kreeg hij interesse in het leggen van een stevigere inhoudelijke basis voor de MAGA-beweging. Maar hij is geen natuurlijk politiek talent. Zelfs met de steun van Trump won Vance minder dan eenderde van de stemmen in de Republikeinse Senaatsvoorverkiezingen van Ohio in 2022.

Relatief onbekend

In de algemene verkiezingen deed hij het minder goed dan andere Republikeinen in de hele staat, waarbij de gouverneur van de staat, Mike DeWine, een overwinningsmarge had die bijna 20 punten groter was dan de zijne.

Maar Vance is er intussen toch maar in geslaagd om een van de minst ervaren vicepresidentskandidaten in de Amerikaanse geschiedenis te worden. Richard Nixon, ook gekozen op 39-jarige leeftijd, bracht een relatief lange zes jaar in het Congres door voordat hij de vicepresident van Dwight Eisenhower werd.

Hij is ook relatief onbekend: uit een enquête die in juni werd gehouden door CNN, bleek dat 56 procent van de Amerikanen nog nooit van hem had gehoord.

De Biden-campagne zal de komende maanden besteden aan het bekritiseren van Vance voor zowel zijn oude commentaar op Trump als zijn meer recente hondentrouw aan Trump. ‘Donald Trump koos J.D. Vance als zijn running mate, omdat Vance zal doen wat Mike Pence niet heeft gedaan op 6 januari,’ zei Jen O’Malley Dillon, de voorzitter van de Biden-campagne, nadat Trump zijn keuze bekendmaakte.

Boomerbaas

Vance is inderdaad een schaamteloze opportunist die bereid is om Trump in vrijwel elke situatie te steunen. Hij heeft gezegd dat hij de uitslag van de verkiezingen van 2020 niet zou hebben geratificeerd als hij vicepresident was geweest.

Vance volgt ook zijn boomerbaas in het besteden van te veel tijd op sociale media. Op 13 juli verklaarde hij dat de ‘retoriek van de Biden-campagne direct leidde tot de moordaanslag op president Trump’, voordat er iets bekend was over de schutter.

Hoezeer Vance het Amerikaanse politieke discours ook heeft verruwd, zijn invloed op het beleid zou nog schadelijker kunnen zijn. Steve Bannon, de voormalige adviseur van Trump, zei vorige maand dat Donald Trump ‘een gematigde kracht in de MAGA-beweging’ was. Als dat het geval is, dan zit Vance nu stevig aan de rechtervleugel van deze stroming.

De vicepresidentskandidaat vestigde zich al snel als een leidende isolationist in de Amerikaanse Senaat. Hij steunt Israël, maar staat ambivalent tegenover Taiwan. Hij heeft zijn minachting voor Oekraïne meermaals duidelijk gemaakt.

Gezinsvriendelijk

‘Het kan me niet echt schelen wat er met Oekraïne gebeurt, hoe dan ook,’ zei hij enkele dagen voor de Russische invasie in 2022. En hij noemde een Congresbezoek van Volodymyr Zelensky ooit ‘grotesk’.

Een relatieve constante in de ideeën van J.D. Vance is zijn focus op een gezinsvriendelijke economie. Hij behoort tot een vleugel van de Republikeinse Partij die bijvoorbeeld belastingvoordelen voor het hebben van kinderen steunt.

Oren Cass, een conservatieve economische denker, prees de steun van Vance voor hem. Vance liep volgens Cass voorop in ‘het ondersteunen van de binnenlandse productie, het indammen van Wall Street en het opbouwen van arbeidersmacht’.

Vance werkte ook samen met Democraten aan een wetsvoorstel over spoorwegveiligheid en zei eerder dat Lina Khan, die door president Biden is benoemd tot hoofd van de Federal Trade Commission, ‘het behoorlijk goed doet’.

Een ander punt waarop Vance, een bekeerling tot het katholicisme, zijn standpunt heeft gewijzigd, is abortus. Ooit noemde hij de abortus moord. Ook was hij sceptisch over uitzonderingen in het geval van verkrachting.

Opportunisme

Hij was voorstander van een nationaal verbod in 2022, maar heeft zich sindsdien aangesloten bij het standpunt van Donald Trump: dat de abortuskwestie aan individuele staten moet worden overgelaten. Hij steunt ook de toegang tot mifepriston, een abortuspil.

De meest optimistische conclusie uit dit alles kan zijn dat de standpunten van Vance meer worden gedreven door politiek opportunisme dan door echte ideologische overtuiging – en dat hij nog terug kan keren naar een meer gematigd standpunt.

Na de moordaanslag op hem, vertelde Trump aan verslaggevers dat hij wijzigingen had gepland in zijn acceptatietoespraak op de Republikeinse Nationale Conventie: hij zou proberen een verzoenende toon aan te slaan.

Trump had ook de kans om een running mate te kiezen die bij een verzoenende lijn zou passen. Nikki Haley, kandidaat voor de Republikeinse nominatie, en Glenn Youngkin, gouverneur van Virginia, zouden gematigde Republikeinen en onafhankelijke kiezers gerustgesteld hebben.

Maar Trump maakte de keuze voor een figuur die juist staat voor polarisatie. Vance is vrij nieuw in Washington, maar hij zou daar nog heel lang kunnen blijven.