Vandaag doodde Israël Hamas-leider Yahya Sinwar. De architect van de pogrom van 7 oktober stond boven aan de lijst met meest gezochte terroristen door Israël. Afgelopen maanden werden al diverse prominente kopstukken van Hamas, Hezbollah en de Islamitische Revolutionaire Garde geliquideerd. Een overzicht.
Dit stuk verscheen oorspronkelijk op zaterdag 3 augustus en is voor het laatst bijgewerkt op donderdag 17 oktober
‘Laat iedere Arabische moeder weten dat als haar zoon deelnam aan de slachting van 7 oktober, hij zijn doodvonnis heeft getekend.’
Harde taal van David Barnea. De baas van Israëls gereputeerde geheime dienst Mossad sprak zijn dreigement uit in januari tijdens de begrafenis van Zvi Zamir (1925-2024). Zamir was directeur van de Mossad ten tijde van de aanslagen op de Israëlische delegatie bij de Olympische Spelen van München in 1972. Daar werden zes atleten en vijf stafleden uit Israël gegijzeld en later vermoord.
‘We zullen ze te pakken krijgen, waar ze zich ook bevinden. De geest van Zamir zal ons vergezellen in deze missie,’ zo vergeleek Barnea de jacht op de Hamas-terroristen met die op de terroristen van Zwarte September. ‘Dit is ons München,’ had ook Ronen Bar, baas van de veiligheidsdienst Shin Bet, in december al gezegd over zijn plannen om alle verantwoordelijken voor de pogrom op te jagen. ‘Op elke locatie, in Gaza, de Westbank, in Libanon, in Turkije, iedereen.’
Naast Hamas-leiders Sinwar en Haniyeh ook Nasrallah gedood
De afgelopen maanden is gebleken dat allerminst loze dreigementen waren. Niet alleen Hamas is doelwit, ook leiders van andere door Iran gesteunde terreurgroepen moeten eraan geloven. De drie meest spraakmakende uitschakelingen waren die van Hamas-leiders Yahya Sinwar (17 oktober in Gaza), Ismail Haniyeh (31 juli in Teheran) en Hezbollah-leider Hassan Nasrallah, 27 september in de Libanese hoofdstad Beirut.
Eind juli werd daar al Fuad Shukr gedood, de hoogste militaire commandant van Hezbollah. De stofwolken waren nog niet opgetrokken, of Israël had al een nog veel grotere vis gevangen. Een paar uur later werd Ismail Haniyeh, politiek leider van Hamas, gedood in zijn hotelkamer. Nota bene midden in de Iraanse hoofdstad Teheran. The New York Times onthulde dat het explosief daar al maanden geleden was geplaatst. Een enorme klap voor Hamas en een ongekende vernedering voor het ayatollah-regime.
Israël eiste de uitschakeling van Haniyeh nooit officieel op, maar niemand twijfelt aan de dader. Eerdere liquidaties in het buitenland, waaronder die in Syrië van de Iraanse generaals Mohammad Reza Zahedi en Razi Mousavi, zijn vrijwel zeker het werk van Israël.
In de regel bevestigt noch ontkent Israël liquidaties in landen waarmee het niet in oorlog is, tenzij het gaat om een expliciete vergeldingsactie. De dood van Mohammed Deif in Gaza, al jaren de meest gezochte Hamas-terrorist, werd donderdag 1 augustus wel triomfantelijk bekendgemaakt.
De jacht op de verantwoordelijken voor ‘München’ duurde twintig jaar, maar Israël kreeg Abu Daoud, de architect ervan, nooit te pakken. Yahya Sinwar, het meesterbrein achter ‘7 oktober’, wel. Zo heeft Israël met de leider van Hamas in Gaza nu ook de terrorist bovenaan zijn most wanted-lijst uitgeschakeld.
Deze terroristische kopstukken werden al gedood
1. 
Yahya Sinwar
Leider Hamas
Gedood op 16 oktober in Rafah, Gaza
Kort nadat op donderdagmiddag 17 oktober op het sociale medium X beelden verschenen waarop zijn dode lichaam te zien zou zijn, meldde het Israëlische leger dat drie terroristen waren gedood, onder wie mogelijk Sinwar. Enkele uren later meldde Israël dat onderzoek had uitgewezen dat de leider van Hamas in de Gazastrook inderdaad is gedood. Volgens nieuwssite The Times of Israel raakten Israëlische troepen toevallig met Sinwar in gevecht tijdens een operatie in Rafah in het zuiden van Gaza. Pas nadat het vuurgevecht ten einde was, zouden de militairen een van de doden hebben herkend als Sinwar.
Stond sinds de slachting van 7 oktober, waarvan hij wordt gezien als het brein, boven aan Israëls most wanted-lijst. Was in 2011 één van de ruim duizend Palestijnse gevangenen die Israël ruilde voor de naar Gaza ontvoerde soldaat Gilad Shalit. In 2004 redde een Israëlische arts in de gevangenis Sinwars leven door een hersentumor te verwijderen.
Sinwar volgde in 2017 Ismail Haniyeh op als leider van Hamas in de Gazastrook. Daar verschool zich lange tijd in het uitgebreide tunnelnetwerk. Volgens gelekte berichten noemde hij de duizenden burgerslachtoffers in Gaza ‘noodzakelijke offers’ die ‘leven doen stromen in de aderen van onze natie’. Sinwar wilde niets weten van een staakt-het-vuren met Israël.
2. Hassan Nasrallah
Secretaris-generaal Hezbollah
Gedood op 27 september in Beirut, Libanon
Nasrallah kwam om het leven bij een bombardement op een ondergrondse bunker in het zuiden van de Libanese hoofdstad Beirut. Hij zou daar in het gezelschap hebben verkeerd van andere leiders van Hezbollah, onder wie zijn beoogd opvolger. Een groot deel van het Hezbollah-leiderschap werd in de weken die volgende ook gedood.
De sjiitische geestelijke was sinds 1992 de politiek leider van Hezbollah op voorspraak van de Iraanse ayatollah Ali Khamenei. Net als Irans hoogste leider noemt Nasrallah Israël geregeld een ‘kankergezwel dat moet worden uitgeroeid’. Ten tijde van de Israëlisch-Libanese oorlog in 2006 benadrukte hij het standpunt van Hezbollah: ‘Er is geen andere oplossing voor het conflict in deze regio dan het verdwijnen van Israël.’ Sinds 8 oktober 2023 bestookt Hezbollah het noorden van Israël vrijwel onophoudelijk met raketten vanuit Zuid-Libanon.
3. Ismail Haniyeh
Politiek leider Hamas
Gedood op 31 juli in Teheran, Iran
De politiek leider van Hamas werd in Teheran gedood door een explosief in de nacht nadat hij de inauguratie had bijgewoond van Irans nieuwe president Masoud Pezeshkian. Haniyeh woonde sinds 2017 in de Qatarese hoofdstad Doha en was daar betrokken bij de onderhandelingen over een staakt-het-vuren in Gaza. Hij noemde de aanslagen van 7 oktober ‘een overwinning’ en riep veelvuldig op tot het ‘volledig bevrijden van Palestina’ via de gewapende strijd tegen Israël. Versterkte ook de banden met Iran.
4. Fuad Shukr
Hoogste militaire commandant Hezbollah
Gedood op 30 juli in Beirut, Libanon
Volgens het Israëlische leger was Shukr de hoogste militaire commandant van de Libanese terreurgroep Hezbollah. De rechterhand van leider Hassan Nasrallah (zie pagina 42) was verantwoordelijk voor alle aanvallen vanuit Libanon op Noord-Israël. Werd in Beirut uitgeschakeld bij een luchtaanval als directe vergelding voor een Hezbollah-raket die op zaterdag 27 juli twaalf kinderen doodde op de Golanhoogten in Israël.
5. Mohammed Deif
Opperbevelhebber Qassambrigades Hamas
Gedood op 13 juli in Khan Younis, Gaza
Lang bleef onduidelijk of ‘bommenmaker’ Deif, die al zeker vijf moordaanslagen overleefde, ook echt was omgekomen bij een Israëlisch bombardement in Khan Younis in het zuiden van Gaza. Hamas beweerde dat Israëls meest gezochte terrorist nog in leven was, Israël kon zijn dood aanvankelijk niet bevestigen. Op 1 augustus kwam die bevestiging alsnog. Deif, door de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant ‘de Osama bin Laden van Gaza’ genoemd, wordt na Yahya Sinwar gezien als hoofdverantwoordelijke voor het bloedbad van 7 oktober.
6. Mohammad Reza Zahedi
Generaal Islamitische Revolutionaire Garde
Gedood op 1 april in Damascus, Syrië
Leidde in Syrië en Libanon de operaties van de Quds Divisie, het buitenlandse elitekorps van de Iraanse Revolutionaire Garde. Zahedi kwam net als vijf andere gardisten om bij een raketaanval op het Iraanse consulaat in de Syrische hoofdstad Damascus. Deze liquidatie werd op 14 april vergolden met meer dan driehonderd kruisraketten en drones, de eerste rechtstreekse aanval van Iran op Israël ooit.
7. Saleh al-Arouri
Commandant Hamas
Gedood op 2 januari in Beirut, Libanon
Werd begin dit jaar gedood bij een drone-aanval in Beirut, waar Al-Arouri sinds 2015 woonde nadat hij was vrijgelaten uit een Israëlische gevangenis. Was een van de oprichters van de Qassambrigades, Hamas’ militaire vleugel. Al-Arouri rekruteerde vanuit de Libanese hoofdstad Hamasstrijders voor de gewapende strijd op de Westelijke Jordaanoever en wierf fondsen voor Hamas. Was ook betrokken bij het organiseren van de aanslagen van 7 oktober.
8. Razi Mousavi
Generaal Islamitische Revolutionaire Garde
Gedood op 25 december in Sayyidah Zaynab, Syrië
Ten tijde van zijn dood, op Eerste Kerstdag door een luchtaanval iets ten zuiden van Damascus, werd Mousavi gezien als de invloedrijkste Iraanse generaal in Syrië. Hij was een vertrouweling van Qasem Soleimani, de hoogste generaal van de Revolutionaire Garde die in 2020 door de Amerikanen in Bagdad werd geliquideerd. Mousavi was in Syrië ook betrokken bij de smokkel van wapens voor onder meer Hezbollah in Libanon.