De Amerikaanse regering weet het zeker: de onthoofde man in het gruwelijke filmpje van de Islamitische Staat (IS), is inderdaad de 40-jarige James Foley. Ook de familie van de Amerikaanse journalist heeft zijn dood bevestigd.
‘Hij gaf zijn leven bij pogingen om het lijden van het Syrische volk aan de wereld te tonen,’ schrijft zijn moeder Diana Foley op een Facebook-pagina die aan haar zoon is gewijd.
In het noorden van het Arabische land deed de fotojournalist verslag van de bloedige burgeroorlog die er nu al jaren woedt. Op een dag reden vier mannen zijn auto klem en sleurden hem mee. Sindsdien ontbrak van hem elk spoor – tot dinsdag, toen zijn gewelddadige dood op YouTube verscheen.
Bruut geweld
Foley, werkzaam voor onder meer het Franse persbureau AFP en de nieuwswebsite GlobalPost, zocht het gevaar als journalist bewust op. Zo werkte hij in conflictgebieden als Syrië, Afghanistan, Irak en Libië.
De strijd in het Noord-Afrikaanse land, sinds 2011 vervallen in bruut geweld en anarchie, noemde hij de ergste die hij ooit meemaakte in zijn journalistieke loopbaan. De journalist werd meer dan veertig dagen gegijzeld door troepen die loyaal waren aan kolonel Muammar Khaddafi.
Hinderlaag
Toen hij uiteindelijk werd vrijgelaten, was hij getuige van de moord op zijn vriend en collega, de Zuid-Afrikaanse fotojournalist Anton Hammeri, neergeschoten in een hinderlaag. Foley probeerde het ontzielde lichaam van zijn vriend weg te slepen, maar slaagde daar niet in door het hevige vuurgevecht dat volgde.
‘Vreselijk, wat er met hem gebeurde,’ zei Foley nadat hij terugkeerde naar de Verenigde Staten, ‘voor de rest van mijn leven heb ik spijt van deze dag’.
Hij zag zijn oorlogsjournalistiek als een roeping. ‘Ik geloof dat journalistiek aan de frontlijn belangrijk is,’ verklaarde hij in een interview, ‘zonder al die foto’s en video’s kunnen we de wereld niet vertellen hoe slecht het er is.’ Max Fisher, een bevriende journalist, herinnert hem als een verslaggever die altijd op zoek was naar de werkelijkheid.