Het Nederlandse Openbaar Ministerie (OM) heeft Maleisië ‘full membership’ aangeboden van het Joint Investigation Team (JIT) dat de ramp met vlucht MH17 onderzoekt. Maleisië heeft die uitnodiging aanvaard.
Dat bevestigt het ministerie van Veiligheid en Justitie aan elsevier.nl.
Maleisië
Maandag meldden Maleisische media al dat Maleisië was toegetreden tot het internationale opsporingsteam. Donderdag ontmoeten delegaties van Nederland, België, Oekraïne, Australië én Maleisië elkaar op het hoofdkantoor van de coördinerende opsporingsorganisatie Eurojust om de ‘nadere formaliteiten’ vast te leggen.
Het blijft hoe dan ook onduidelijk waarom Maleisië niet direct is toegetreden tot het JIT. Het ministerie wil daar niet op ingaan.
Samenwerking
Het JIT is een samenwerkingsverband tussen de justitiële autoriteiten van landen die eerder afzonderlijk een strafrechtelijk onderzoek naar vlucht MH17 waren gestart. Een voordeel van de leden van het team is dat ze niet iedere keer een rechtshulpverzoek hoeven in te dienen als ze informatie willen opvragen bij een ander land.
Dit kan het strafrechtelijk onderzoek versnellen. Hoe dan ook is de verwachting dat het onderzoek zeker tot in 2016 zal voortduren.
Voorwaarden
Het is niet duidelijk onder welke voorwaarden het landelijk parket dit samenwerkingsverband met de andere landen is aangegaan. Een verzoek van Elsevier om inzage te krijgen in de overeenkomst, werd door het ministerie van Veiligheid en Justitie afgewezen.
Het is gebruikelijk dat de overeenkomst is gebaseerd op een ‘mutual recognition’. Dit betekent dat de deelnemende landen elkaars rechtssystemen erkennen. De suggestie is gewekt dat dit feit voor problemen heeft gezorgd met Maleisië omdat in het Aziatische land de doodstraf van kracht is. Zeker is dit niet, omdat over dit soort zaken afspraken kunnen worden gemaakt.
Geheimhoudingsverklaring
Ook bestaat er onduidelijkheid over een zogenoemde ‘non-disclosure agreement’ (geheimhoudingsverklaring) in de overeenkomst. Het is gebruikelijk dat deelnemende landen zijn gehouden tot geheimhouding in de loop van het onderzoek. Maar dit betekent niet dat zij het publiceren van definitieve informatie kunnen tegenhouden (non-disclosure).
RTL Nieuws wist een Australische document te achterhalen waarin wordt gesteld dat er wel degelijk een non-disclosure agreement is opgenomen in de overeenkomst. Volgens een geraadpleegde expert gaat het hier mogelijk om een spraakverwarring. Australië is waarschijnlijk niet bekend met de terminologie die in Europa wordt gehanteerd in een JIT.