De Verenigde Staten en de NAVO maken zich zorgen over Russische militairen die het Syrische regime van Bashar al-Assad steunen. Elsevier.nl legt uit wat er aan de hand is.
De Russen ontkennen het, maar steeds meer signalen wijzen erop dat Rusland bezig is zijn militaire steun aan president Assad uit te breiden. Vijf vragen over de rol van Rusland in Syrië:
1. Waar zijn de Russen precies mee bezig?
Amerikaanse media meldden deze week dat er Russische militairen in uniform rondlopen in de Syrische hoofdstad Damascus en dat Russische oorlogsschepen onderweg zijn naar het land. Bovendien hebben de Russen onlangs een luchtverkeerstoren opgebouwd in de Syrische stad Latakia, mogelijk om vanuit daar luchtaanvallen uit te voeren op vijanden van Assad.
2. Is de steun aan het Syrische regime nieuw?
Op zich niet, Rusland is al lange tijd een belangrijke bondgenoot van het Syrië van Assad. Dat gaat generaties terug, tot het begin van de Sovjet-Unie. Ook gedurende de Syrische burgeroorlog is Vladimir Poetin pal achter Assad blijven staan. In de VN-veiligheidsraad, maar ook door wapens en materieel te sturen. Wel nieuw is dat het Russische leger nu, samen met Iraanse soldaten, een actieve rol op zich lijkt te nemen.
3. Wat wil Rusland precies?
Assad heeft momenteel nog maar 1/6e deel van Syrië in handen. De rest wordt bezet door Islamitische staat, Jabhat al-Nusra, de Koerden en andere groeperingen. Poetin is vooral bevreesd voor de opmars van islamitische groeperingen, meent Jan Techau, directeur van de Europese denktank Carnegie. ‘Rusland wil geen gewelddadige islamieten op hun grondgebied, dus de oorlog in Syrië is indirect ook van belang voor de eigen nationale veiligheid.’
4. Wat betekent een grotere Russische rol voor de internationale coalitie?
De internationale coalitie onder leiding van de Verenigde Staten voert luchtaanvallen uit op IS, maar is ook fel gekant tegen het regime van Assad, dat chemische wapens tegen de eigen bevolking heeft gebruikt. De VS en ook Nederland steunen de Koerden en andere Syrische oppositiepartijen, waar Assad dan weer tegen vecht. In de praktijk kan dit betekenen dat de internationale coalitie en Rusland elkaars strategische partners gaan bestoken.
5. Kunnen Rusland, de Verenigde Staten en Assad niet gewoon samen vechten tegen IS?
Er gaan in het Westen inderdaad wat stemmen op om eerst Islamitische Staat te verslaan. Daar zou het leger van Assad bij kunnen helpen, maar eenvoudig ligt samenwerking niet. Westerse landen bestempelen Assad als een geweldbeluste dictator en willen van hem af. De Britse premier David Cameron riep woensdag nog op tot een grote militaire actie om IS én Assad te verslaan.