Via het noordelijkste puntje van Europa druppelen steeds meer Syriërs de Schengenzone in. Noorwegen stuurt vanaf maandag een deel van die asielzoekers terug naar Rusland, vooral omdat zij al lange tijd in Rusland woonden en daar geen gevaar liepen.
Volgens de nieuwswebsite Barentsobserver zijn dit jaar twaalfhonderd migranten Noorwegen binnengekomen over de Russische grens. In 2014 waren dat er slechts twintig. De Noorse immigratiedienst vreest aan het eind van het jaar 5.000 asielaanvragen te hebben gekregen, en wil daarom maatregelen nemen.
Maatregelen
Barentsobserver schrijft dat de Noorse minister van Justitie Anders Anundsen strenger wil controleren aan de grens. Als de asielzoekers toestemming hebben om in Rusland te wonen en niet direct uit oorlogsgebied komen, worden zij niet langer doorgelaten. Dit is in overeenstemming met het verdrag dat Noorwegen en Rusland in 2007 tekenden.
Ook wil Anundsen de Noorse Immigratiedienst (UDI) een stappenplan geven om de asielprocedure van de opgevangen migranten te versnellen. Hij wil eerder weten of een asielzoeker al langere tijd in Rusland heeft gewoond, omdat de procedure direct kan worden beëindigd in dat geval.
‘Vluchtelingen’
Vorige week benadrukte Anundsen dat veel asielzoekers al jaren in Rusland wonen en dus niet vluchten voor oorlog of honger. ‘Veel asielzoekers kwamen naar Rusland voordat de oorlog in Syrië begon,’ zegt Anundsen. ‘We moeten onze hulp geven aan degenen die echt bescherming nodig hebben.’
Noorwegen is geen lid van de Europese Unie, maar heeft het Akkoord van Schengen wel ondertekend. Dat betekent dat asielzoekers vanuit Noorwegen zonder grenscontrole kunnen doorreizen naar andere Schengenlanden, zoals Duitsland, Denemarken en Nederland.
Route
Hoewel de makkelijk en legale route via Rusland niet zo massaal wordt gebruikt als andere wegen naar de Schengenzone, groeit het aantal migranten dat via Rusland binnenkomt. Langs het hoge noorden van Rusland bereiken zij Noorwegen via het grensstation Storskog. Volgens een Noorse politieagent is de toestroom ongeveer een half jaar geleden begonnen.
Af en toe komen migranten met de fiets, maar de meeste krijgen een lift van Russische automobilisten. Anundsen verdenkt Rusland van een georganiseerd transport van Syriërs, schrijft Barentsobserver, mede omdat Finland geen enkele asielaanvraag vanuit Rusland heeft gekregen.
Een facebookgroep die Syriërs informatie geeft over asiel aanvragen in Europa, meldde in november 2013 dat de route naar Noorwegen ‘ondoordringbaar’ was. Dat nu steeds meer migranten toch gebruikmaken van die route, toont aan dat zij steeds gevaarlijkere wegen nemen. De populairste routes voeren nog steeds over de Middellandse Zee.