Met de uitgesproken hoop Amerika te kunnen veranderen werd Barack Obama op 4 november 2008 de 44ste president van de Verenigde Staten. Zeven jaar na zijn aantreden is van samenwerking met Republikeinen weinig sprake, maar wist Obama in zijn eentje wel een aantal beloftes na te komen.
De speeches van een jonge, welbespraakte senator uit Illinois hielden de Amerikanen in 2008 in hun greep. Hope and change, beloofde Barack Obama.
De verwachtingen van het Amerikaanse volk waren wel heel hooggespannen en al snel na Obama’s aantreden sloeg de hosannastemming om in pessimisme. Bij tussentijdse verkiezingen in 2010 en 2014 kreeg Obama tegenslagen te verwerken en wonnen de Republikeinen een meerderheid in beide kamers van het Congres. Welke beloftes heeft Obama kunnen houden, welke brak hij?
Zorgverzekering voor iedereen
Het was misschien wel Obama’s belangrijkste belofte: een zorgverzekering voor alle Amerikanen. De Affordable Care Act stuitte op veel weerstand van Republikeinen, maar na een uitspraak van het hooggerechtshof juni dit jaar bleven de grootste delen van het plan overeind. Momenteel is negentig procent van de Amerikanen verzekerd, een enorme toename sinds 2008.
Illegale migranten
Obama wist het zeker: in zijn eerste jaar als president zou hij een nieuwe immigratiewet tekenen. Uiteindelijk kreeg geen enkel voorstel de steun van beide partijen, en dus probeerde Obama met een presidentieel decreet het op eigen houtje. Migranten die illegaal in de Verenigde Staten verblijven, worden gedurende zijn presidentschap beschermd van deportatie. Het is echter geen oplossing voor de lange termijn.
Guantánamo Bay
‘We gaan het doen, we gaan Guantánamo sluiten,’ zei Obama in 2007. Meerdere pogingen om de gevangenis met terrorismeverdachten te sluiten zijn mislukt. Niemand lijkt de gevangenen te willen opnemen: Amerikaanse staten niet, andere landen niet. Het nieuwe plan dat komende week zal worden gepresenteerd lijkt bij voorbaat eenzelfde lot toebedeeld.
Afghanistan, Irak en Syrië
Tijdens de campagne beloofde Obama de oorlogen in Irak en Afghanistan tot een goed einde te brengen en Amerikaanse troepen naar huis te halen. Osama bin Laden werd uitgeschakeld en de gevechtsmissies in Afghanistan en Irak zijn officieel afgelopen, maar het Amerikaanse leger speelt nog altijd een ‘assisterende rol’ in die landen. Afgelopen week brak Obama bovendien een belofte door Amerikaanse troepen in te zetten in Syrië, om daar Islamistische Staat te bestrijden.
Iran
In 2007 zei Obama dat er constructieve gesprekken moesten worden gevoerd met Iran, op dat moment een geïsoleerd land dat hard op weg was om kernwapens te produceren. In de zomer van 2015 behaalde Obama een persoonlijk succes: een controversiële deal met Iran over het vernietigen van uranium. In ruil daarvoor worden de economische sancties tegen het land verminderd.