In België zijn de asielaanvragen van Irakezen flink teruggelopen. In drie maanden tijd zakte het aantal Iraakse asielaanvragen met 85 procent. Het aantal Iraakse migranten dat vrijwillig terugkeerde naar Irak, nam daarentegen fors toe.
In 2015 keerden 1.014 Irakezen met behulp van de Belgische overheid terug naar Irak – in 2014 waren dat er nog 58. Volgens de Belgische minister Theo Francken van Asiel heeft dat onder meer te maken met de ontmoedigingscampagnes van de Belgische overheid, schrijft De Standaard woensdag. Francken stuurde brieven aan Irakezen in opvangcentra en lanceerde een advertentiecampagne via Facebook.
De pogingen om de migranten te ontmoedigen naar België af te reizen, waren vooral gericht op jonge Iraakse mannen. Zij zouden volgens Francken een onrealistisch beeld krijgen van de sociale voorzieningen in België door de verhalen van mensensmokkelaars. De campagnes moesten duidelijk maken dat de voorzieningen sober en degelijk zijn.
Stijging in zomer
In de zomer kreeg België opeens te maken met een enorme toestroom van Iraakse asielzoekers: in juni kwamen er 376 Irakezen naar België, terwijl dat er in september 2.198 waren. In augustus kwam bijna de helft van de asielaanvragen uit Irak.
Dat had volgens het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen mede te maken met de informatie op de website, waarop stond dat mensen uit de regio Bagdad op bescherming konden rekenen wegens ‘veralgemeend geweld’ in hun regio. Veel asielverzoeken kwamen uit de Iraakse hoofdstad Bagdad, schreef Het Nieuwsblad in september.
Vluchtelingencommissaris Dirk Van den Bulck kondigde diezelfde maand aan dat asielzoekers uit de regio Bagdad niet langer als vluchteling worden erkend. Die boodschap werd via een ontmoedigingscampagne gecommuniceerd naar de migranten en volgens Francken is het resultaat daarvan terug te zien in de afname aan asielaanvragen – in december daalde dat aantal met 85 procent.
Denemarken
Niet alleen de Belgische regering ontmoedigde migranten om naar het land te komen, ook Denemarken voerde actief campagne waarin het asielzoekers afraadde naar het Scandinavische land te komen. De Deense regering bracht onder meer een wetsvoorstel naar buiten waarmee ze vermogende migranten willen laten meebetalen aan hun eigen opvang.
Eerder werd er al gesneden in de sociale voorzieningen voor asielzoekers in Denemarken. Die scherpere asielregels werden onder de aandacht gebracht via advertenties in kranten. Die aanpak leek te werken, in augustus kwamen er vijfhonderd minder asielzoekers naar Denemarken dan een jaar eerder.