‘Gevechtspauze’ in Syrië: wat betekent dit?

''

In de Duitse stad München is een succes)je) geboekt op weg naar een oplossing voor de oorlog in Syrië. Zeventien landen, waaronder Amerika en Rusland, zijn het vrijdagochtend eens geworden over een tijdelijke wapenstilstand in Syrië.

Het is de bedoeling dat de vijandelijkheden tussen de rebellen en het Syrische regime tijdelijk wordt stopgezet. Dat geldt niet voor de aanvallen op Islamitische Staat (IS) en terreurorganisaties als Jabhat al-Nusra.

Hulp

Die gaan gewoon door, zegt bijvoorbeeld de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Het tijdelijke bestand lijkt er toch vooral op gericht om de vredesonderhandelingen, die op 25 februari in Genève worden hervat, een nieuwe impuls te geven.

Eerst moet er humanitaire hulp op gang komen in het door een burgeroorlog verscheurde land. In diverse belegerde steden en dorpen in het land zijn burgers verstoken van voedsel en drinkwater. Veel mensen zijn voor het aanhoudende geweld op de vlucht geslagen. De laatste dagen is er een nieuwe vluchtelingenstroom ontstaan, afkomstig uit het gebied rond Aleppo, waar de Syriërs gesteund door de Russen een offensief zijn begonnen.

Bijzonder

Dat er nu iets op tafel ligt, mag bijzonder worden genoemd. De onderhandelingen over ook maar een begin van een oplossing liepen de afgelopen weken vast. Dit zou een eerste stap op weg kunnen zijn naar vrede, maar dan moet er wel een hoop gebeuren. Het Syrische regime is bezig aan een opmars, met haar tegenstanders in de verdrukking.

Deze rebellen zijn verre van eensgezind. Er zijn zogenoemde ‘gematigde’ strijders – die worden ondersteund door het Westen – maar ook islamistische rebellen. Wie namens de oppositie eventuele onderhandelingen mag voeren met Bashar al-Assad, is voortdurend onderwerp van discussie.

Er zijn dus veel haken en ogen, want wie zegt dat de regeringstroepen, net nu zij erin slagen terrein te heroveren, zich zullen houden aan de afspraken? En heeft Assad wel de volledige controle over diverse pro-Damascus-milities? Het conflict is onoverzichtelijk en chaotisch.

‘Pauze’

Volgens de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Frank-Walter Steinmeier wordt de komende dagen pas duidelijk of er echt sprake is van een doorbraak. Ook de Britse minister van Buitenlandse Zaken Philip Hammond is erg voorzichtig. Hij zei dat het akkoord alleen kans van slagen heeft als Rusland stopt met bombardementen. ‘Maar als het plan volledig en zoals afgesproken wordt uitgevoerd, dan is het een belangrijke stap richting het onderbreken van het moorden en lijden in Syrië.’

Volgens zijn Amerikaanse ambtgenoot John Kerry, die spreekt van een ‘pauze‘ in de gevechten, zijn er beloften op papier gezet, maar is de echte test of alle partijen deze afspraken ook eerbiedigen. Lavrov, die voorstelde om het staakt-het-vuren per 1 maart te laten ingaan, zei na de conferentie in München dat het stoppen van het geweld in Syrië ‘moeilijk’ wordt.

Het maakt het er niet eenvoudiger op dat er veel partijen zijn betrokken bij het conflict, zoals Iran, Hezbollah, Saudi-Arabië, Turkije, de Verenigde Staten, en niet te vergeten Rusland.