Donderdag en vrijdag komen de lidstaten van de Europese Unie samen om te praten over het EU-lidmaatschap van Groot-Brittannië. De inhoud van het akkoord kan de toekomst van de Unie mede bepalen.
‘Dit is een maken-of kraken-top,’ zei EU-president Donald Tusk vlak voor het begin van het overleg. ‘Het worden moeilijke en gevoelige gesprekken.’
Problemen
De onderhandelingen verliepen tot dusver moeizaam. Tusk en de Britse premier David Cameron kwamen begin februari een conceptakkoord overeen, met daarin onder meer concessies aan de Britten op het vlak van uitkeringen, soevereiniteit en de eurozone.
Uit een uitgelekte memo blijkt donderdag dat de EU-lidstaten nog steeds problemen hebben met een aantal van Camerons eisen. Zo wil een groep Oost-Europese landen niet dat alle lidstaten de mogelijkheid krijgen om sociale uitkeringen aan EU-migranten te verminderen. Eerder ging Polen wel akkoord met het plan om alleen de Britten toestemming te geven, maar ook Duitsland en Oostenrijk willen mee profiteren.
Ook eiste Cameron het recht om niet mee te hoeven doen met verdere politieke integratie, verankerd in de historische EU-missie ‘an ever closer union’. In de memo staat die eerdere toezegging van Tusk tussen haakjes; onder meer Frankrijk zou zich toch niet in de aangepaste bewoordingen kunnen vinden.
Geen plan B
Als er een EU-deal wordt gesloten over het lidmaatschap mag de Britse bevolking later dit jaar oordelen over het akkoord. Als ze ‘nee’ stemmen, stappen de Britten uit de Unie. Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker wil niet aan dat idee denken. ‘Er is geen plan B,’ zei Juncker eerder deze week, en ook donderdag zei hij vertrouwen te houden in een goede afloop.
Binnen de EU bestaat wel de angst dat na de onderhandelingen met de Britten ook andere landen meer autonomie zullen bepleiten. Onder meer de Deense premier Lars Løkke Rasmussen zei de gesprekken te beschouwen als ‘de basis voor een verdere discussie over EU-regels.’ Ook in Italië, Hongarije en Polen zouden stemmen opgaan om concessies van de Unie te eisen.