Valt gestolen radioactieve stof Irak in handen van IS?

IS-strijders. Foto: AFP

De Iraakse regering is al sinds november op zoek naar ‘zeer gevaarlijk’ radioactief materiaal dat vermoedelijk is gestolen. Regeringsofficieren vrezen dat terreurbeweging Islamitische Staat (IS) het materiaal in bezit heeft of zal krijgen.

Dit blijkt uit documenten van het Iraakse ministerie van milieu dat in handen is van persbureau Reuters. Ambtenaren vrezen dat IS het materiaal zal inzetten als wapen.

Laptop

Eerder deze week kwam al een verontrustend bericht van de Amerikaanse CIA dat IS wellicht de capaciteit heeft om chemische wapens, als mosterdgas en chloor, te produceren om dat vervolgens aan het front in te zetten.

Het radioactieve materiaal dat in Irak is gestolen zit verpakt in een beschermingshoes die ongeveer even groot is als een laptop. Het materiaal verdween in november uit een opslagplaats vlakbij de zuid-Iraakse stad Basra.

De opslag maakt is van het Amerikaanse oliebedrijf Weatherford, maar het nucleaire materiaal in kwestie is van het Turkse bedrijf SGS Turkey. Het materiaal bevat gammastraling, en wordt ingezet om mogelijke fouten in materiaal voor olie- en gaspijpleidingen op te sporen.

Zowel de Iraakse regering, als de bedrijven Weatherford en SGS Turkey willen geen commentaar geven op het verdwenen nucleaire materiaal. Wel zegt een anonieme bron binnen de milieudiensten in Basra dat het materiaal ongeveer 10 gram aan een radioactieve isotoop van iridium bevat.

Gecombineerd

Bij verkeerde behandeling of toepassing kan deze stof permanent letsel aanrichten bij personen. Je vlakbij de stof begeven is al genoeg om besmet te raken. Bij langdurige blootstelling aan het materiaal kan het dodelijk zijn, zo luidt de kwalificatie van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) van het nucleaire materiaal in kwestie.

De Iraakse autoriteiten vrezen dat IS beslag zal leggen op het materiaal, omdat het ook ingezet kan worden om een zogenoemde vuile bom te maken. Bij een vuile bom worden ‘normale’ explosieven gecombineerd met nucleair materiaal om zo een bepaald gebied te besmetten met radioactieve straling. Ook werkt het materiaal versterkend op explosies.

‘Om een vuile bom te maken, hoeven ze het nucleaire materiaal slechts vast te maken aan een normale bom,’ zegt een verontrustende Iraakse ambtenaar. Er is vooralsnog nog geen indicatie dat IS het materiaal daadwerkelijk in handen heeft weten te krijgen.