Als Erdogan van Turkije echt een modern, democratisch land wil maken en geen sultanaat in een nieuw jasje, dan moet hij de ook naar die andere 50 procent luisteren.
Zijn tripje naar Noord-Afrika de afgelopen week heeft de Turkse premier Recep Tayyip Erdogan blijkbaar niet afgekoeld. Hij wil zijn plan om een moskee te bouwen op het Taksimplein in Istanbul gewoon doorzetten, ondanks de felle protesten hiertegen.
Ook de betogers lijken niet van zins hun barricades af te breken en hun verzet te staken.
Kunnen de Turken zich, net als eerder de Tunesiërs, Libiërs en Egyptenaren, opmaken voor een regimewisseling? Dat is voorbarig. Turkije is geen Egypte en het Taksimplein is niet het Tahrirplein in Caïro.
Zwijgend
Een dictator, waarvoor hij door sommige betogers werd uitgemaakt, is Erdogan ook niet. In vrije verkiezingen boekte Erdogan met zijn islamitische AK-partij de afgelopen tien jaar drie steeds grotere overwinningen. Erdogan merkte terecht op dat 50 procent van de Turken hem steunt.
Het gemiddelde inkomen van de Turken verdrievoudigde sinds 2001. En ook Turken stemmen met een blik in hun portemonnee. De nu zwijgende meerderheid zal de AK-partij niet zomaar in de steek laten.
Gefrustreerd
Tegelijk wekt Erdogans autoritaire stijl steeds meer weerzin. De pers wordt gemuilkorfd – nergens ter wereld zitten zoveel journalisten vast. De regering spuwt een stroom aan vroom-islamitische leefregels uit, zoals recent de strengere regels voor alcoholgebruik en het verbod op zoenen in het openbaar.
Volgens Erdogan zijn de demonstranten ‘extremisten’ en ‘plunderaars’, en zijn sociale media als Twitter ‘een vloek voor de samenleving’. Met dit agressieve antwoord, dat klonk als het gefrustreerde gespartel van Noord-Afrikaanse leiders voordat zij werden verdreven, bewijst Erdogan het gelijk van de betogers.
Sultanaat
Ankara klopt zichzelf graag op de borst dat Turkije het bewijs is dat islam en democratie wel degelijk kunnen samengaan. Maar democratie is meer dan verkiezingen winnen en dan de hele bevolking je wil opleggen. Het betekent ook dat de rechten en vrijheden van minderheden worden gerespecteerd en beschermd.
Als Erdogan van Turkije echt een modern, democratisch land wil maken en geen sultanaat in een nieuw jasje, dan moet hij de ook naar die andere 50 procent luisteren.