Het enthousiasme van de regering en een deel van de Tweede Kamer over de aanstelling van Frans Timmermans (PvdA) als eerste vicepresident van de Europese Commissie is eigenaardig. Timmermans dient in Brussel een ander belang dan het Nederlandse.
Als het Europees Parlement hem blieft wordt Timmermans per 1 november na voorzitter Jean-Claude Juncker de tweede man in de Europese Commissie. Junckers agenda: méér Europa en om uiteindelijk te komen tot een federatie.
Om dat te bereiken heeft hij tien hoofdtaken geformuleerd voor de Commissie. Die taken omvatten alles wat cruciaal is voor een natiestaat die zichzelf soeverein wil noemen. Beslissingen over klein bier moeten ‘lokaal’, zoals Juncker dat noemt, dus door de landen, worden genomen.
Poortwachter
Aan Frans Timmermans de taak om ervoor te zorgen dat Juncker en zijn eurocommissarissen niet worden afgeleid van die doelstelling. Timmermans moet als poortwachter fungeren die ‘kleine’ wensen van landen, bedrijven en politici weghoudt van Europese tafel.
En hij moet eurocommissarissen die zich willen profileren met flauwekul kort houden. Dus geen regels over de wattage van stofzuigers meer. Zo hoopt Juncker ergernis weg te nemen bij de burgers om zo ongestoord verder te kunnen bouwen aan een federaal Europa.
Bemoeien
Premier Mark Rutte (VVD) en de Tweede Kamer willen géén federaal Europa. De Europese Unie en de Eurogroep moeten een paar grote zaken zoals de euro, energie en vrijhandel beter organiseren en zich voor het overige niet teveel bemoeien met de landen.
Rutte ziet in Timmermans net als Juncker ook een poortwachter maar met een heel ander doel. Rutte zegt immers telkens bevoegdheden te willen terughalen naar Nederland.
Paspoort
Junckers en Ruttes visies zijn onverenigbaar. Naar wie gaat Timmermans luisteren? Waarschijnlijk Juncker. Na 1 november heeft Rutte formeel nauwelijks meer iets te zeggen over Timmermans. Die moet – zoals dat in Brussel heet – zijn paspoort inleveren bij de ingang.
Vanaf dan is Juncker zijn baas en moet hij ook goed luisteren naar het Europees Parlement want dat kan hem wegsturen. En Timmermans is dan wel Nederlander, hij zit daar niet voor Nederland, zo benadrukte Juncker.
Het gejubel van de regering en een deel van de Tweede Kamer doet dan ook vreemd aan. Mede dankzij Rutte is één van Nederlands meest geroemde ministers straks super-assistent van iemand die in bijna alle opzichten iets anders wil dan de Nederlandse regering en Tweede Kamer.