Afstudeerceremonies op Nederlandse universiteiten zijn vaak kort en bescheiden. De festiviteiten op Harvard duren daarentegen een week en vervullen een belangrijke functie.
Het collegejaar op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten zit erop. Afgelopen weken waren de afstudeerceremonies, waarin studenten vol trots hun diploma’s ontvingen.
Op Nederlandse universiteiten zijn dit soort ceremonies vaak sober en vluchtig. Een kort woordje van de decaan, snel diploma’s uitreiken en studenten staan na een uur weer buiten. Sommige studenten slaan deze formaliteit zelfs over en halen hun diploma op aan een balie.
Op Harvard duren de afstudeerfestiviteiten een hele week. Zo’n uitgebreide ceremonie is niet alleen leuk voor studenten en hun families, maar vervult ook belangrijke functies.
Traditie
De afstudeerweek aan Harvard staat bol van de tradities. Op de belangrijkste dag, Commencement Day, verzamelen alle 7.700 afgestudeerden zich ’s ochtends op het centrale plein van de campus.
Alle studenten zijn gehuld in een klassieke toga en baret. De lokale sherrif opent de bijeenkomst, studenten geven speeches in Engels en Latijn, en de hoofddecaan verklaart alle aanwezige studenten officieel geslaagd.
’s Middags reiken departementen als de Harvard Kennedy School of Government individueel de diploma’s uit. Hoewel de uitreiking massaal van aard is, geven de tradities studenten het gevoel deel uit te maken van iets groots. Harvard is meer dan een diplomafabriek.
Awards
Eerder in de week is er al een ceremonie waarin de Harvard Kennedy School awards uitreikt aan studenten. Hiermee kan de Harvard Kennedy School haar missie uitdragen en laten zien hoe het haar studenten wil ontwikkelen.
Zo zijn er awards voor studenten die zich al tijdens hun studie actief hebben ingezet op sociale thema’s als mensenrechten, vrouwenrechten, discriminatie en armoede. Harvard wil studenten opleiden die niet alleen goede ideeën verzinnen, maar deze ook kunnen implementeren.
Tijdens dezelfde bijeenkomst geeft per studie een student een speech. Medestudenten dragen hen voor door middel van voorrondes. Zo kunnen studenten van elke opleiding presenteren hoe zij terugkijken op het nut van hun studie.
Gastsprekers
Door het uitnodigen van vooraanstaande gastsprekers geeft Harvard studenten nog een laatste boodschap mee. In het recente verleden spraken prominenten als Michael Bloomberg, Oprah Winfrey en Bill Gates.
Dit jaar koos Harvard voor de internationaal minder bekende Deval Patrick, oud-gouverneur van Massachusetts. Voor veel Amerikanen is hij een rolmodel. Vanuit een arm Afro-Amerikaans gezin in een achterstandswijk in Chicago klom hij op tot succesvol gouverneur.
Patrick riep studenten op zich ‘ongemakkelijk’ te voelen over stijgende ongelijkheid, clashes tussen politie en zwarte minderheden, en milieuvervuiling. Ook drukte hij studenten op het hart zich ongemakkelijk te voelen over alles wat ze nog niet weten, zelfs met een Harvard-diploma op zak.
Vluchtelingen
De Harvard Kennedy School koos niet toevallig als gastspreker David Milliband, voorzitter van de International Rescue Committee, een organisatie die hulp biedt aan vluchtelingen in oorlogs- en rampgebieden. Hij benadrukte dat er meer vluchtelingen zijn dan ooit, waarvan driekwart buiten kampen leeft.
Volgens Miliband zijn de acties die de internationale gemeenschap weigert te ondernemen momenteel belangrijker dan wat ze wel doen. Hij spoorde studenten aan overheden meer innovatief en ondernemend te maken, zodat ze problemen niet langer verergeren.
Donaties
Uitgebreide afstudeerceremonies versterken ook voor een laatste keer het gemeenschapsgevoel onder studenten, zowel voor Harvard als geheel als per departement.
Dit is van belang met het oog op toekomstige donaties. Hoe sterker de band met de Harvard-gemeenschap, des te meer alumni doneren.
Al voorafgaand aan de afstudeerweek wordt studenten een eerste donatie gevraagd. Het opgehaalde bedrag was nog gering, maar zodra studenten gaan werken lopen de jaarlijkse donaties flink op. Harvard is hiervan in hoge mate afhankelijk.
Nederland
Ook Nederlandse universiteiten kunnen meer aanzien, gemeenschapsgevoel en donaties goed gebruiken. Gezien alle recente discussies rondom rendementsdenken en de maatschappelijke rol van de universiteit, zou het ook nuttig zijn als universiteiten en studenten hun visies tijdens de afstudeerweek presenteren.
Een uitgebreide afstudeerceremonie kan aan dit alles een steentje bijdragen. Het wordt daarom tijd dat Nederlandse universiteiten hun soberheid overboord zetten.