Op 28 februari om 20.00 uur legt Paus Benedictus XVI zijn taak als hoogste functionaris binnen de katholieke kerk naast zich neer. Vanaf dat moment zal de procedure om tot een nieuwe paus te komen van start gaan.
De periode die vanaf de dood of, in het zeer bijzondere geval, van het aftreden van een paus moet worden overbrugd tot het aantreden van een nieuwe kerkvader, staat in het canonieke wetboek beschreven als de Sedes vacans.
Het bestuur van de kerk is in die periode toevertrouwd aan het College van Kardinalen.
Camerlengo
De belangrijkste figuur is dan de Camerlengo-Kardinaal. In dit geval is dat Tarcisio Bertone die door Ratzinger in 2007 werd benoemd.
Bertone moet, in overleg met de andere kardinalen de datum voor het conclaaf vaststellen. Heel lang zal hij hier niet mee wachten. Perschef van het Vaticaan Federico Lombardi liet al doorschemeren dat er met Pasen een nieuwe paus moet zijn.
Conclaaf
Tijdens het conclaaf komen alle kardinalen jonger dan tachtig jaar, met een maximum van hondertwintig, bij elkaar om achter gesloten deuren in de Sixtijnse Kapel een nieuwe paus te kiezen.
Gedurende de stemming mogen de kardinalen op geen enkele manier in contact staan met de buitenwereld.
De kardinalen stemmen net zo lang totdat een meerderheid van tweederde van de kardinalen voor een kandidaat heeft gekozen. Gebeurt dit niet binnen dertig stemronden, dan mag de Camerlengo de meerderheidseis verlagen.
Witte rook
Wanneer een kandidaat is gekozen, moet deze zijn nieuwe ambt met het woord ‘accepto’ aanvaarden. De stembriefjes worden met nat stro of een chemische stof verbrand waardoor er witte rook onstaat.
De nieuwe paus wordt vervolgens gevraagd hoe hij wil heten. De kardinaal-prodiaken presenteert de nieuwe paus vervolgens op het balkon van de Sint-Pieter met de woorden ‘Habemus Papam’.