Oekraïne-plan Trump: de ultieme beloning voor Vladimir de Veroveraar

Het zou een triest einde betekenen van drie jaar oorlog als Oekraïne inderdaad permanent grondgebied moet afstaan aan Rusland. Dat zou een beloning zijn voor Poetins agressie tegen een soeverein buurland.

Gezien Ruslands eerdere invallen in buurlanden (Georgië in 2008, de Krim in 2014) is er bovendien weinig reden om aan te nemen dat de honger van Vladimir Poetin daarmee is verzadigd.

Behoud van het Oekraïense grondgebied dat hij heeft bezet, zou de Russische president waarschijnlijk eerder aanmoedigen om in de toekomst nog meer land in te nemen.

Uitzichtloze situatie na bijna drie jaar oorlog

De situatie aan het front is bijna drie jaar na de Russische invasie van 24 februari 2022 uitzichtloos. Rusland heeft pakweg 20 procent van Oekraïne bezet en blijft aanvallen uitvoeren, waartegen Oekraïne zich blijft verdedigen.

Geen van beide legers boekt grote terreinwinst, waardoor een militaire doorbraak onwaarschijnlijk lijkt. Met honderdduizenden doden aan beide kanten is het logisch dat velen, onder wie dus ook Trump en zijn regering, de oorlog na drie jaar willen zien eindigen.

Toch zou Trump moeten beseffen dat het uiteindelijk niet aan Washington is, maar alleen aan Oekraïne zelf om te bepalen hoe het tot vrede wil komen. Een soeverein land kan niet van buitenaf worden gedwongen om land op te geven, zoals in Brussel en veel Europese hoofdsteden al jaren terecht wordt gezegd.

Amerika gaf Oekraïne veel meer militaire steun dan Europa

Maar die uitspraken komen wat gratuit over. Al sinds het begin van de oorlog geven de Verenigde Staten veel meer militaire steun aan Oekraïne dan welk Europees land dan ook.

Uit cijfers van het Duitse Kiel Instituut blijkt dat tussen januari 2022 en oktober 2024 Washington bijna 60 miljard dollar aan militaire steun gaf, tegenover slechts 11 miljard van de grootste Europese militaire donateur Duitsland.

Zo klonken de mooie woorden in Europese landen weer eens luider dan de daden. Door gebrekkige investeringen in defensie, waar Trump al in zijn eerste termijn voortdurend op wees, konden Europese landen weinig meer betekenen voor hun Oekraïense bondgenoot dan het beperken van de verliezen. Het terugdringen van Rusland was nooit een serieuze optie.

Dat moeten in de eerste plaats wanbetalers als België, Spanje en Italië zich aanrekenen, die de afgesproken NAVO-norm van 2 procent van het bruto binnenlands product aan defensie bij lange na niet halen. Maar ook de Duitsers, die jarenlang weigerden de zo gewenste Taurusraketten aan Oekraïne te leveren, treft blaam.

Europa kan niet verrast zijn dat Amerika de focus wil verleggen naar China

Extra wrang is dat Europese landen al jaren hadden kunnen zien aankomen dat Amerika af wilde van de rol als militaire beschermheer van Europa.

Trump, maar ook zijn voorgangers Joe Biden en Barack Obama zeiden al vaak dat de Verenigde Staten de aandacht willen verleggen naar de geopolitieke strijd met China. Maar in Brussel en andere Europese hoofdsteden werden die woorden nooit serieus genoeg genomen om écht in de eigen verdediging te investeren.

Zo heeft de oorlog in Oekraïne het continent hard wakker geschud. Het is een goed teken dat donderdag diverse Europese landen in een verklaring een plek aan de onderhandelingstafel opeisen.

Maar wie aan die tafel daadwerkelijk een sterke positie wil hebben, zal daaraan militaire kracht moeten koppelen. Zolang dat niet gebeurt, kan niemand verbaasd zijn dat Amerika bepaalt wanneer en op welke voorwaarden oorlog op het Europese eigen continent stopt.