De feiten: Europese Commissie serveert Nutri-Score af
De Europese Commissie wilde het Europese voedselkeuzelogo Nutri-Score verplicht stellen in de hele Europese Unie, maar laat dat plan hoogstwaarschijnlijk varen.
Dat komt vermoedelijk door lobbywerk van onder meer Italië. Daar vreest men de D- of E-score op iconische producten als Parmezaanse kaas en salami. Maar ook de Franse minister van Landbouw liet zich negatief uit over de Nutri-Score.
Nutri-Score, ontwikkeld in 2017 door Franse wetenschappers, is een visueel hulpmiddel dat met kleuren en letters (A-E) aangeeft hoe gezond een product is.
In Nederland is de Nutri-Score in 2024 officieel ingevoerd, maar niet verplicht. Bedrijven en organisaties als Unilever en de Nederlandse Zuivel Organisatie zien de Nutri-Score niet zitten, omdat die niet zou aansluiten bij de Schijf van Vijf en veel van hun producten er niet best uitkomen.
Voedingscentrum opmerkelijk kritisch
Het Voedingscentrum, volledig gefinancierd door de overheid, is opmerkelijk kritisch over de Nutri-Score, omdat die te veel verwarring zou veroorzaken bij consumenten. Sinds de score is ingevoerd, schaart de stichting zich er wel achter en pleit zij er ook voor dat alle partijen dat doen.
Albert Heijn breidt de Nutri-Score juist uit. De supermarktketen gaat het logo vermelden op alle producten.
Dat deed het al bij producten van het eigen huismerk en van producenten die het zelf erop zetten, maar Albert Heijn voert de Nutri-Score geleidelijk ook in op labels bij alle A-merkproducten, ook als fabrikanten de Nutri-Score zelf niet vermelden.
Wie zegt wat over Nutri-Score?
- Volgens website Foodlog gaan er in Brussel geruchten dat de Nutri-Score het slachtoffer is geworden van politieke ruilhandel. Dat schrijft Foodlog op basis van berichtgeving van Radio France. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zou in ruil voor politieke steun hebben toegegeven aan de Italiaanse druk om het voedsellogo te laten vallen.
- Serge Hercberg, de Franse grondlegger van de Nutri-Score, is teleurgesteld over de tegenwerking. In een tv-interview met de Franse zender BFMTV zei hij: ‘Als er geen Nutri-Score is, kan de industrie van alles verbergen.’
- Voedingsdeskundige Stephan Peters (werkt bij Nederlandse Zuivel Organisatie) schrijft in een reactie op de website Foodlog.nl: ‘Ik ben van mening dat niet alleen de anti-lobby maar ook het gedrag van de “pro-lobby” van het team Nutri-Score mede ertoe heeft bijgedragen dat de Nutri-Score niet het Europese logo gaat worden.’
EW's visie: Nutri-Score verdwijnt, geen gemis voor de consument
Door: Bram Hahn, redacteur Kennis & CultuurNutri-Score is in de basis altijd een verwarrend concept geweest. Producten krijgen een score in vergelijking met andere producten in dezelfde productgroep. Zo worden pizza’s vergeleken met pizza’s, frisdrank met frisdrank en yoghurt met yoghurt.
Dat is op zich logisch en geeft een eerlijke vergelijking tussen bijvoorbeeld een pizza die heel veel zout en vet bevat en een pizza die daar minder van bevat. In dat systeem kan het dus zo zijn dat een pizza een lichtgroene B krijgt, terwijl op Goudse jong belegen kaas een oranje D prijkt.
En consumenten denken niet in productcategorieën, maar zien een A (goed!) of een E (slecht!). Ofwel: de nuance die in het systeem is ingebouwd, vormt tegelijk een achilleshiel wat betreft communicatie.
Nutri-score is aangepast, maar niet voldoende
De Nutri-Score is naar aanleiding van goed onderbouwde en opbouwende kritiek uit wetenschap en industrie in de afgelopen jaren onder de loep genomen en herzien. Dat heeft geleid tot verbeteringen, maar er schort nog altijd een en ander aan het systeem, concludeerde de Gezondheidsraad in zijn meest recente visie op de Nutri-Score. Met die kritiek is voor zover bekend niets meer gedaan.
Belangrijkste bezwaar tegen Nutri-Score is dat nooit overtuigend duidelijk is gemaakt of en in hoeverre de score er in de praktijk aan bijdraagt dat consumenten significant en langdurig gezondere keuzes maken als ze boodschappen doen.
De onderzoeken die dat aantonen, laten over het algemeen geen grote effecten zien of ze zijn uitgevoerd in omstandigheden die weinig recht doen aan de dagelijkse praktijk.
Consument zal Nutri-Score niet missen
Dat de Nutri-Score nu op het Europese toneel lijkt te sneuvelen als gevolg van lobbywerk achter de schermen, verdient geen schoonheidsprijs. Beter zou zijn geweest als de Europese Commissie op basis van onderbouwde argumenten de Nutri-Score zou hebben beoordeeld.
De consument hoeft er niet rouwig om te zijn. Wie heeft bijvoorbeeld nog warme herinneringen aan de Vinkjes, een Nederlands voedselkeuzelogo dat na jaren van gedoe in 2016 verdween?
Of de Nutri-Score nog toekomst heeft, lijkt nu te worden bepaald door de bereidheid van producenten en supermarktketens om het logo vrijwillig te gebruiken.
De consument schiet met al dat gekibbel weinig op. Zoals een verstandige voedingsdeskundige eens zei: ‘De gezondste producten hebben geen Nutri-Score, want die zitten niet in een verpakking.’ Ofwel: eet waar mogelijk verse producten die zonder veel bewerking op uw bord belanden.
Landen waar Nutri-Score officieel is ingevoerd, zijn: Frankrijk, België, Duitsland, Nederland, Spanje, Luxemburg, Zwitserland.
Verdere verdieping: Nutri-Score en gewonnen terrein in Nederland
Bedoeling van de Nutri-Score was om een visueel hulpmiddel te bieden dat met kleuren en letters van A tot en met E aanduidt of een product gezond is of niet.
HAK, een bedrijf met producten die goed scoren, nam het voortouw en vermeldde in 2019 als een van de eerste grote producenten het logo op zijn blikken en potten.
De Consumentenbond voerde actief campagne voor invoering van de Nutri-Score en claimde de invoering als een succes.
Van Ooijen zadelt consument op met gebrekkige Nutri-Score