De feiten: terugkeerwet moet beleid strenger maken
De Europese Commissie publiceert vandaag, 11 maart, een lang verwacht wetsvoorstel om het falende terugkeerbeleid in de Europese Unie aan te pakken.
Met de terugkeerwet moet het beleid voor afgewezen asielzoekers strenger worden. Nu keert slechts 20 procent van de afgewezen asielzoekers in de EU terug naar het eigen land.
De Europese terugkeerverordening wordt gezien als de ontbrekende schakel in het Asiel- en Migratiepact dat vorig jaar is aangenomen en dat in 2026 in werking treedt. De terugkeerverordening moet in 2027 van kracht zijn.
Het wetsvoorstel komt van de Oostenrijkse christen-democratische Commissaris Magnus Brunner. ‘Mensen begrijpen niet dat uitgeprocedeerden hier blijven, en ikzelf eerlijk gezegd ook niet,’ zei hij eerder.
Het Europees Parlement moet net als de lidstaten nog instemmen met het verordeningsvoorstel.
Wat vindt EW van de terugkeerwet?
Door René van Rijckevorsel, correspondent EUHet is goed dat er eindelijk een terugkeerrichtlijn komt. Het migratiebeleid van de EU is verre van ideaal, nu asielzoekers zich nog steeds aan de Europese grenzen moeten melden.
Een veel betere oplossing zou zijn om asielzoekers in eigen land of regio de aanvraag te laten doen. Nu moeten ze allemaal eerst een (vaak gevaarlijke) oversteek maken en willen ze daarna, heel begrijpelijk, koste wat kost in Europa blijven.
Dat laatste gaat minder makkelijk worden, maar de weeffout dat je eerst naar de EU moet komen om asiel aan te vragen, blijft bestaan.
De ‘hubs’ krijgen in veel media de meeste aandacht. In het wetsvoorstel worden ze slechts één keer genoemd, in de introductie. Het opzetten en inrichten van uitzetcentra blijft een nationale competentie.
Met dat ene zinnetje laat Brussel wel weten geen bezwaar te hebben tegen de hubs.
Ook het druk uitoefenen op derde landen door visa, ontwikkelingsgeld en handelsvoordelen in te zetten, komt er bekaaid af in het voorstel. Dreigen werkt namelijk.
De Amerikaanse president Donald Trump zette Colombia, dat weigerde landgenoten terug te nemen, onder druk door te schermen met handelstarieven. Bogota draaide om als een blad aan de boom.
De EU kan als blok meer druk zetten dan individuele lidstaten. Landen als Spanje willen hun bevoegdheden nog niet overleveren aan de Brusselse bureaucraten, en ook asielminister Marjolein Faber (PVV) wil dat niet.
Maar uiteindelijk maakt de gebalde kracht van de verenigde EU-staten in Afrika en het Midden-Oosten toch meer indruk dan de piep van muis Nederland.
Hoe reageren Europarlementariërs op de terugkeerwet?
Bron: VVD, BBB- De socialisten zijn coöperatief maar zullen waarschijnlijk eisen dat de impliciete steun voor de terugkeerhubs eruit verdwijnt.
- Malik Azmani (VVD), namens het liberale Renew hoofonderhandelaar, spreekt van een ‘grote stap voorwaarts’ en een ‘goed voorstel’, al vindt hij dat er nog te veel uitzonderingen mogelijk zijn.
- Sander Smit (BBB) ziet positieve ontwikkelingen. ‘Er waait duidelijk een andere wind in Europa. Het is van essentieel belang dat we snel de onderhandelingen starten.’
Verdieping: voornaamste punten terugkeerwet
- De lidstaten van de Europese Unie moeten elkaars besluiten erkennen. Dus als een asielzoeker in één land is afgewezen, is hij of zij meteen in alle landen afgewezen.
- Afgewezen asielzoekers krijgen een ‘entry ban’ van maximaal 10 jaar voor de andere lidstaten.
- Lidstaten krijgen de mogelijkheid om afgewezen asielzoekers over te brengen naar uitzetcentra buiten de EU (zogenaamde terugkeerhubs).
- Families met minderjarige kinderen en alleenstaande minderjarigen mogen niet in dergelijke uitzetcentra worden vastgezet.
- Afgewezen asielzoekers kunnen 24 maanden in detentie worden gehouden als de kans bestaat dat zij onderduiken of terugkeer belemmeren dan wel vermijden.
- De Europese Unie gaat meer drukmiddelen (ontwikkelingshulp, visa) inzetten om derde landen te bewegen om hun onderdanen terug te nemen.
- Het gaat om een verordening: anders dan bij een richtlijn kunnen de lidstaten er geen eigen invulling aan geven.
De Tunesiëdeal werkt dus wel: instroom sterk teruggedrongen