De feiten: Trump valt Fed aan om kosten renovatie
Donald Trump bezocht donderdag 24 juli de Fed in Washington, de koepel van de Amerikaanse centrale banken. Daar viel hij voorzitter Jerome Powell weer aan op de kostenoverschrijdingen bij de renovatie van het in 1937 opgeleverde Marriner S. Eccles-gebouw, het hoofdkantoor van de Fed.
Ten overstaande van Powell en de pers haalde Trump een papier uit zijn zak, waaruit zou blijken dat de kosten van de renovatie niet uitkomen op de door de Fed geraamde 2,6 miljard dollar, maar op 3,1 miljard dollar. Alsof Powell de boel belazert.
Powell kon, terwijl hij voor de draaiende camera het documentje doornam, dat bedrag weerleggen. Bij de 3,1 miljard dollar zitten ook de kosten van een vijf jaar geleden gerenoveerd kantoor van de Fed, legde hij de vergissing van de president uit.
EW’s visie: Trump speelt wederom met vuur
Sinds zijn aantreden zaagt Trump aan de poten van tal van instituties. Of het nou om het Amerikaanse statistiekbureau gaat, de rechterlijke macht of de centrale bank, waar mogelijk probeert de Amerikaanse president waarborgen te ontmantelen.
Al langer voert Trump een hetze tegen de Fed. Naar Trumps mening moet de rente omlaag en is Powell degene die hem dwarsboomt. Dat gaat gepaard met openlijke schofferingen op sociale media en, zoals donderdag, op televisie. Het zijn aanvallen die doen denken aan de beschamende vertoning toen de Oekraïense president Volodymyr Zelensky een bezoek aan het Witte Huis bracht.
Wankelend vertrouwen in de Amerikaanse renteleider
Tot nu toe hebben de financiële markten nog vertrouwen in de onafhankelijkheid van de Amerikaanse centrale bank. Maar hoelang houden zij dat nog vol, als de Amerikaanse president de onafhankelijkheid en betrouwbaarheid van het belangrijkste financiële instituut ter wereld ondermijnt?
De markt voor Amerikaanse staatsschulden is de spil van de wereldwijde economie. Handelscontracten en financiële producten zijn gebaseerd op de korte en lange Amerikaanse rente. Als de grillen van een ontspoorde Amerikaanse president de stand van de rente gaan bepalen, dan is het vertrouwen in de Amerikaanse staatsschulden weg en zijn de gevolgen voor de wereldeconomie niet te overzien.
Trump dreigt onafhankelijkheid Fed te ondermijnen
De Verenigde Staten lijken zich, ook weer door Trumps uitspraken van donderdag, te voegen in de rij van landen als Turkije, waar de president het rentebeleid bepaalt (en de inflatie torenhoog is).
‘Als Trump een einde zou maken aan de onafhankelijkheid van de centrale bank, en zo de controle probeert te krijgen over de geldpersen, dan zou dat desastreus zijn. Zo laten honderden jaren financiële geschiedenis zien,’ schreef econoom Bas Jacobs al eerder in EW.
Verdere verdieping: Lastercampagnes en het aansturen op een lage rente
De Amerikaanse president hint al langer op het ontslag van Powell, ook al zei Trump donderdag dat hij ‘het niet noodzakelijk vindt’ om de Fed-voorzitter te ontslaan. Trump wil dat de Amerikaanse beleidsrente naar 1,5 procent gaat. Maar Powell en de Fed geven daar vooralsnog geen gehoor aan. De beleidsrente schommelt rond de 4,5 procent.
Ontslag voor een centrale bankier vanwege verschil van inzicht over het te voeren monetaire beleid is niet mogelijk, gezien de onafhankelijkheid van de Amerikaanse centrale bank. Maar ontslag op andere gronden is wel mogelijk. Bijvoorbeeld als er sprake is van verkwisting van belastinggeld.
Trump kritiseert verbouwing die hij zelf mogelijk maakte
En dat is volgens Trump het geval bij de renovatie van het hoofdkantoor die nu volop aan de gang is. Al langer lopen er lastercampagnes waarin wordt beweerd dat Powell geld zou uitgeven aan extravagante dakterrassen, VIP-liften en toprestaurants. Op de eigen website spreekt de Fed die beschuldigingen tegen.
Nog in 2021 werden de renovatiekosten geraamd op 1,9 miljard dollar (1,6 miljard euro), maar volgens nieuwe ramingen van de Fed wordt dat 2,5 miljard dollar.
Volgens Trump zijn de kostenoverschrijdingen bij de renovatie nog veel hoger dan de Fed beweert.
De hoge kosten zijn volgens de Fed het gevolg van oplopende personeels- en materiaalkosten, grote hoeveelheden asbest die moeten worden verwijderd en het aanbrengen van marmer.
Die laatste klus vloeit voort uit de regel dat overheidsgebouwen bij een renovatie ruimschoots moeten zijn voorzien van marmer. Die regel heeft Trump ingevoerd tijdens zijn vorige presidentstermijn.
Amerikanen breken het dollarstelsel af, Europa kijkt machteloos toe