Al dagenlang wordt België geteisterd door drones boven militaire infrastructuur en luchthavens, onder meer boven de luchtmachtbasis waar Amerikaanse atoomwapens zouden zijn opgeslagen.
Al een paar keer moest al het vliegverkeer op de nationale luchthaven Zaventem worden stilgelegd. Op woensdag 5 november waren er bovendien cyberaanvallen in België, op onder meer de telecommunicatiebedrijven Proximus en Scarlet en het Universitair Ziekenhuis van Gent.
In de Belgische hoofdstad Brussel bevindt zich naast de hoofdzetel van de Europese Unie ook het hoofdkwartier van de NAVO.
‘Gecoördineerde acties’
Minister van Defensie Theo Francken (N-VA) spreekt van een ernstige hybride dreiging. ‘Het gebruik van drones in de nabijheid van luchthavens en luchtmachtbases en kazernes vormt niet alleen een veiligheidsrisico, maar raakt rechtstreeks aan onze nationale veiligheid en welvaart,’ zei hij in het federale parlement.
Volgens de minister gaat het om gecoördineerde acties. Dit is geen werk van amateurs. Eerder zei Francken al spionage te vermoeden, wellicht van de Russen – die woensdagavond alle betrokkenheid ontkenden, had iemand iets anders verwacht?
Premier Bart De Wever, die ook worstelt met een begrotingscrisis in zijn kabinet, riep donderdag 6 november de Nationale Veiligheidsraad bijeen voor een spoedzitting. Het Belgische leger heeft toestemming gekregen om de drones uit de lucht te schieten.
Wie zitten achter de drones in het Belgische luchtruim?
De Russen. België is niet het eerste NAVO-land waar drones van onbekende herkomst de boel ontregelen. Polen, Denemarken en Noorwegen gingen België de afgelopen zes weken voor.
Hoewel de Russische herkomst nooit is bewezen, wees de Deens premier Mette Frederiksen meteen naar Moskou toen in de week voor een Europese top in Kopenhagen drones boven het nationale vliegveld Kastrup vlogen.
Hoewel Moskou glashard blijft ontkennen, zetten de Russen al langer in op hybride oorlogsvoering met Europa. Pesten, provoceren, spioneren: laat het maar aan de Russen over.
Hoe meer ze de westerse samenlevingen kunnen ontregelen en wantrouwen kunnen aanwakkeren jegens incapabel ogende leiders, hoe liever het ze is. Dus als u zou moeten inzetten bij een bookmaker: zet uw euro’s op Rusland.
Belgische veiligheid onder druk
Hoewel? Er speelt nog iets in België. De kwestie van de ‘bevroren tegoeden’. Bij Euroclear in Brussel ligt 140 miljard euro opgeslagen van de Russische staat. Veel EU-leiders willen zich dat geld via een omweg toe-eigenen, om daarmee Oekraïne op de been te houden. Een nobel streven, met veel juridische haken en ogen.
Maar premier De Wever wil niets weten van wat hij ‘confiscatie’ van de Russische miljarden noemt. Het financiële en juridische risico is hem te groot: straks krijgt het al bijna failliete België allerlei miljardenclaims aan z’n broek. Tot ergernis van veel Europese landen blijft hij tegenstribbelen.
Als die 140 miljard euro niet naar Oekraïne kan, bestaat het risico dat Kyiv financieel en militair verder in de problemen komt, aangezien veel Europese landen vinden dat ze niet meer de mogelijkheid hebben om Oekraïne te blijven steunen en de Amerikanen dat überhaupt niet meer doen.
Welk belang heeft Rusland bij provocaties?
Door deze acties worden de bevroren tegoeden wellicht toch vrijgeven. Wie daar belang bij heeft? Juist. Het is niet waarschijnlijk, maar het moet niet worden uitgesloten dat Oekraïners (niet per se aangestuurd door Kyiv) de drones boven België hebben opgelaten.
Eerder bleek ook dat de leidingen van Nord Stream in de Oostzee niet door Russen waren opgeblazen, maar door Oekraïners (onder wie, echt waar, ene Volodymyr Z.). Dat zegt allemaal nog niets, aangezien die Oekraïners ook voor de Russen hebben kunnen werken. Maar het geeft wel te denken.
In de hybride oorlogsvoering zit het vaak net even anders.