Het is een opvallend kenmerk van het presidentschap van Joe Biden: personele wisselingen in zijn regeringsploeg zijn er nauwelijks. Dat zorgt voor stabiliteit. Door het vertrek van zijn chief of staff, de hoogste Amerikaanse ambtenaar, moet Biden zoeken naar een nieuw evenwicht, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks blogt hij op zaterdag over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
Een eervolle hondenbaan. Dat is de beste omschrijving van de chief of staff in het Witte Huis. De positie is een cruciale schakel in de ambtelijke organisatie rondom een Amerikaanse president. De hoogste ambtenaar zit in het belangrijke hoekkantoor van de westelijke vleugel van het Witte Huis. In die vleugel huist het presidentiële kantoor, the Oval Office, en hebben andere hoge adviseurs hun kantoor.
Gigantische invloed
Vanuit zijn kantoor beslist de presidentiële stafchef wie de gang door mag lopen om de president te zien en wie niet. Het leven van een president wordt gedicteerd door deze hoge ambtenaar. Wat de president onder ogen krijgt, wie hij spreekt en wat hij doet: de chief of staff heeft overal invloed op.
De afgelopen twee jaar bekleedde Ron Klain de positie. Hij hield het langer vol dan de gemiddelde stafchef, die zo’n achttien maanden blijft zitten. Klains vingerafdrukken zitten op alles wat Joe Biden in de eerst twee jaar als president deed. Van de desastreuze terugtrekking uit Afghanistan tot de infrastructuurwet, waarvoor Klain steun bij Republikeinen verzamelde.
Klain en Biden hadden stevige vertrouwensband
Het is een slopende baan die weinig krediet krijgt, en veel kritiek. Democratische partijgenoten vonden dat Klain te vaak naar de linkse vleugel van de partij luisterde. Republikeinen gaven hem de bijnaam ‘premier’, om te illustreren hoeveel macht hij in hun ogen had.
Die bijnaam lag ook voor de hand omdat Klain een naaste vertrouweling is van Biden. Ze kennen elkaar al 36 jaar. Biden vindt loyaliteit een van de belangrijkste karaktereigenschappen waar zijn medewerkers aan moeten voldoen.
Qua loyaliteit zit het in het Witte Huis en regering momenteel wel goed. Voordat Klain vertrok, was nog geen enkele hoge ambtenaar of minister uit Bidens regering weggegaan. Een schril contrast met het chaotische personeelsbeleid van voorganger Donald Trump. De oud-president versleet liefst vier stafchefs.
Onder opvolger van Klain verschuiven Bidens prioriteiten
Het vertrek van Klain luidt een nieuwe koers in voor het Witte Huis. Klain blonk uit in onderhandelen. Hij moest zorgen dat Biden deals kon sluiten om wetgeving te produceren. Gezien de huidige Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden zijn de kansen daarop kleiner. Onderhandelen maakt plaats voor uitvoeren.
Biden kreeg de afgelopen twee jaar de nodige wetten door het Congres, zoals de infrastructuurwet en de Inflation Reduction Act. Voor het realiseren van die plannen zijn talloze miljarden beschikbaar. Het Witte Huis moet zorgen dat de uitvoering soepel verloopt.
Lees ook: Jeff Zients (56), de opvolger van Klain, staat bekend als probleemoplosser. Hij loste de mislukte uitrol van Obamacare op. De website waarop mensen zich tijdens het presidentschap van Barack Obama konden aanmelden voor een zorgverzekering, liep continu vast – tot Zients het project ging managen en het nodige verbeterde.
Van hondenbaan naar de hond uitlaten
Klain sluit nu zijn hondenbaan af. Aan zijn familie deed hij één belofte. Na twee jaar langer vaker aanwezig te zijn geweest in het Witte Huis dan thuis, gaat Klain de komende twee jaar de hond uitlaten. Weer of geen weer.