De EU is afhankelijker dan ooit van China. Zonder Chinese grondstoffen wordt de energietransitie een debacle. En Xi heeft de sleutel in handen om de oorlog in Oekraïne een wending in de richting van vrede te geven. René van Rijckevorsel over de reis van Emmanuel Macron en Ursula von der Leyen naar China.
Het was een bijzondere reis, in deze week voor Pasen. De twee machtigste gezichten van Europa die gezamenlijk de machtigste man in het Oosten bezochten.
De Franse president Emmanuel Macron (45) is met zijn ervaring en voortvarendheid verreweg de sterkste leider van de Europese Unie. De Duitse Ursula von der Leyen (64) heeft zich, ook met dank aan corona en Oekraïne, ontpopt als de stevigste Commissievoorzitter sinds Jacques Delors (1985-1995).
Good cop, bad cop, schreven Chinese media
Samen – maar met aparte programma’s – gingen ze op bezoek in China. Belangrijkst uiteraard waren de ontmoetingen met de almachtige Chinese president Xi Jinping (69), die zijn Russische buur Vladimir Poetin aan een touwtje heeft. Macron nam bedrijven mee, Von der Leyen een duidelijke boodschap. Good cop, bad cop, schreven Chinese media.
Vlak voordat het EU-duo samen naar Peking vloog, had ‘slechte agent’ Von der Leyen in een brisante lezing uitgelegd waarom de relatie tussen de Unie en ‘assertief’ China zo ‘afstandelijk en moeilijk’ is.
‘China heeft de pagina over het tijdperk van hervorming en openstelling omgeslagen en gaat naar een tijdperk van veiligheid en controle.’
Luister ook de EU-podcast BruXL met René van Rijckevorsel en Matthijs van Schie over dit onderwerp (tekst gaat hieronder verder):
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Beslissende factor voor betrekkingen tussen EU en China
Maar als er één man is die de Russische president Vladimir Poetin op andere gedachten kan brengen, dan is het Xi. ‘Hoe China handelt ten opzichte van Poetins oorlog zal een beslissende factor zijn voor de betrekkingen tussen de EU en China’, waarschuwde Von der Leyen in haar speech over de Europese China-strategie.
Ontkoppeling is ook geen Chinees belang. De EU importeerde in 2022 voor 626 miljard euro uit China, en exporteerde voor 230,3 miljard euro. En goede agent Macron nam niet voor niks die vijftigkoppige handelsdelegatie mee.
De ontvangst in China was veelzeggend
De ontvangst in China was veelzeggend. Terwijl Macron met alle egards werd welkom geheten door de Chinese president op de trappen van de Grote Hal van het Volk, moest bad cop Von der Leyen het stellen met een Chinese stafmedewerker.
De hoogste ambtenaar van de Europese Unie wordt in China een stuk minder serieus genomen dan de gekozen president van een kernmacht.
Macron hoopte Xi over te halen om met Poetin over vrede te gaan praten. Maar Xi beperkte zich wat Oekraïne betreft zich tot een herhaling van een eerdere oproep tot vredesonderhandelingen en een politieke oplossing.
Xi Jinping heeft niet alleen Poetin aan een touwtje, ook de Europese Unie.