De soap in Washington is voorbij, althans voor even. Deze week kozen de Republikeinen een nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. Met een wankele machtsbasis moet Mike Johnson zijn partij bijeenhouden in een cruciale maand. Faalt Johnson, dan wacht de Verenigde Staten én zijn eigen partij chaos, schrijft Victor Pak.
Door het theatrale geruzie over het voorzitterschap van het Huis van Afgevaardigden zou je bijna vergeten hoe belangrijk de voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is. Om te beginnen lag het parlement stil in een tijd waarin de nodige wetgeving voorlag. En ten tweede: de nieuwe voorzitter, Mike Johnson, is na Kamala Harris de volgende in lijn voor het presidentschap. Laten Joe Biden én Kamala Harris beiden het leven, dan is Johnson president van de Verenigde Staten.
Het leven van Johnson is op zijn kop gezet. Van een klein kantoortje in de kelder van het parlementsgebouw is hij gepromoveerd naar de beste kamer. Zijn staf van twaalf medewerkers kan Johnson nu met tientallen ambtenaren uitbreiden. Naar het parlement hoeft hij voortaan ook niet meer zelf te rijden, politie-escortes zullen hem overal waar hij gaat begeleiden.
Mike Johnson wacht direct debat over cruciale onderwerpen
Tijd om zich rustig in te werken heeft Johnson niet. In korte tijd moet de nieuwe voorzitter alles op de rails krijgen. De status-quo in het Huis zorgt voor achterstallig onderhoud. Veel taken zijn blijven liggen.
Zie de frustratie in het Witte Huis. President Joe Biden wacht op toestemming voor een gigantisch steunpakket van bijna 100 miljard euro voor de bondgenoten Israël, Oekraïne en Taiwan. Biden wil zijn partners steunen in hun strijd voor democratie, maar moest wachten tot ook het Huis zover was.
Mike Johnson moet in onderhandelingen zijn fractie bijeen zien te houden
Ook is er een nieuwe begroting nodig vóór eind november, anders dreigt sluiting van de Amerikaanse overheid. Dat belooft spektakel, want het Amerikaanse begrotingstekort is enorm: afgelopen jaar 162 miljard euro. Republikeinen willen dat oplossen door de Amerikaanse overheid minder te laten uitgeven. Democraten kiezen ervoor de belastingen te verhogen voor bedrijven en welgestelde Amerikanen.
Johnson moet in die onderhandelingen kleur bekennen en zijn fractie in het gareel zien te houden. Als voorzitter kan hij minder nadrukkelijk optreden als de rechtse houwdegen die hij als trouw bondgenoot van oud-president Donald Trump is. Johnson staat sceptisch tegenover steun aan Oekraïne en wilde de verkiezingsuitslag van 2020 herzien in het voordeel van Trump.
Gematigde Republikeinen weten wat zij Mike Johnson kunnen aandoen
De rechtse Republikeinen zijn dus blij met Johnson. Zij kieperden voorganger Kevin McCarthy genadeloos uit het ambt en zien in de verkiezing van Johnson loon naar werken. Gematigde Republikeinen mogen hopen dat zij afdoende concessies hebben uitonderhandeld met Johnson, in ruil voor hun stem op hem.
Laat Johnson zijn oren te veel hangen naar de hardliners, dan weten de gematigde Republikeinen wat te doen. Hem net zo’n putsch bereiden als de rechtse Republikeinen eerder deden met McCarthy. Johnson weet dus dat hij als voorzitter een gematigde toon moet kiezen. Anders treft hem het lot van zijn voorganger en begint de soap weer van voren af aan.