Al lang geleden was duidelijk dat Yahya Sinwar een koelbloedige killer is. Het brein achter 7 oktober werd 35 jaar geleden veroordeeld voor de moord op vier Palestijnen. Eén daarvan doodde hij met zijn blote handen, schrijft Afshin Ellian.
Gevangenisnummer 7333335 was voor Yahya Sinwar. De oprichter en geestelijk leider van Hamas, imam Sheikh Ahmed Yassin (1936-2004), had hem geronseld om moordpartijen uit te voeren en de binnenlandse veiligheidsdienst al-Majd op te richten. Al-Majd werd een beruchte organisatie die Palestijnse PLO-aanhangers, andersdenkenden, homoseksuelen en vrouwen onderdrukte. Wie ook maar een beetje samenwerkte met de Israëliërs, werd door Sinwars organisatie meedogenloos aangepakt. In 1988 pakte Israël hem op.
De rechter veroordeelde Sinwar tot een levenslange gevangenisstraf voor de moord op vier Palestijnen en andere misdrijven – tot dat moment vermoordde hij vooral Palestijnen.
Toen al was bekend dat Sinwar een koelbloedige killer is. De Belgische krant De Morgen schreef daarover:
‘In een ondervraging na zijn arrestatie in 1988 beschreef Sinwar onbewogen hoe hij een man doodschoot, een andere met zijn blote handen wurgde, een derde smoorde met een keffiyeh, en een vierde versmachtte en sloeg, alvorens hem in een haastig gedolven graf te werpen. Aantekeningen van de ondervraging maken duidelijk dat Sinwar geen berouw had en het met geweld afdwingen van bekentenissen als een gerechtvaardigde plicht zag. Een van hen, zei hij tegen de ondervragers, had zelfs toegegeven “dat hij besefte dat hij verdiende te sterven”.’
In de gevangenis leerde hij Hebreeuws en vanuit daar liet hij ‘collaborerende’ Palestijnen liquideren, die wij vredesactivisten zouden noemen – althans, een deel daarvan – die naar dialoog en een vreedzame oplossing zoeken.
Deze informanten pakte hij op een IS-achtige manier aan:
‘De Israëlische autoriteiten meenden dat hij de onthoofding van minstens twee gevangenen had bevolen die volgens hem verklikkers waren. Hamas-leden gooiden de lichaamsdelen de cel uit en zeiden de cipiers dat ze “die hondenkop” moesten wegnemen.’
Leven gered door Israëliërs
Gevangenisarts Yuval Bitton constateerde bij Sinwar een ernstige ziekte. Bitton beval de gevangenisdirecteur om hem naar een ziekenhuis te brengen voor een hersenscan, waaruit een kwaadaardige hersentumor naar voren kwam. Sinwar heeft zijn leven te danken aan de Israëlische artsen in het Soroka-ziekenhuis die hem opereerden.
Bitton bezocht hem in het ziekenhuis samen met een Israëlische politieofficier, een moslim. Wat daar tussen deze drie mannen gebeurde, is cruciaal voor het begrijpen van het leugenachtige karakter van islamisten: ‘Sinwar vroeg hem mij uit te leggen wat het betekent in de islam dat ik zijn leven gered had,’ zegt Bitton. ‘Het was belangrijk voor hem dat ik van een moslim te horen kreeg hoe belangrijk dit is in de islam – dat hij zijn leven aan mij te danken had.’
Zag hij in Israëliërs dan nog enige vorm van menselijkheid?
Al in de gevangenis legde Sinwar Israëliërs uit waarom ze geen staat mogen hebben. Bitton: ‘Sinwar kende de Koran uit het hoofd, en hij legde koel de fundamentele doctrine van zijn organisatie uit. Hamas beschouwt het land waar wij leven als het heilige land. Dit behoort ons toe, en jullie hebben niet het recht op dit land te leven.’
Of de Israëliërs zich goed gedragen of niet, doet dus niet ter zake voor Hamas. Israël mag van Hamas per definitie niet bestaan. Net als het Iraanse regime denkt Hamas dat een Joodse staat in strijd is met de sharia. Dit is de kern van het probleem.
1.027 Palestijnen voor 1 Israëliër
In 2006 ontvoerde Hamas de Israëlische soldaat Gilad Shalit. Vanaf 2009 waren er onderhandelingen voor een gevangenenruil. Sinwars naam stond op de lijst van vrij te laten Palestijnse gevangenen die Israël en Hamas aanvankelijk waren overeengekomen. Toch was hij het met Hamas oneens dat dit een goede deal was. Hij wilde dat de Israëliërs ook ‘onmogelijke gevallen’ – Palestijnen die meerdere keren levenslang hadden gekregen – zouden vrijlaten.
Uiteindelijk sloot Hamas in 2011 een definitief compromis met Israël: 1.027 Palestijnen voor één Israëlische soldaat. Sinwar kwam vrij. Heeft Israël toen goed gehandeld?
Sinwar werd de politiek leider van Hamas in Gaza. Hij bezocht ook ayatollah Ali Khamenei in Teheran. Dat kon allemaal. De Israëliërs wilden of konden niks doen: de grens met Egypte was zo lek als een mandje. Sinwar organiseerde de aanslagen van 7 oktober. Deze week is hij verkozen tot hoogste leider van Hamas. Het Iraanse regime verborg zijn blijdschap niet. Het regime vertelt Iraniërs er niet bij dat Sinwars leven door Israëliërs is gered.
De Hamas-leiding is volledig terug in de Gazastrook. En gevangenisarts Bitton? Op 7 oktober ontvoerde Hamas zijn neef Tamir Adar (38) uit de kibboets Nir Oz. Hamas nam ook Adars 85-jarige grootmoeder Yaffa Adar mee. Zij werd bij een gevangenenruil vrijgelaten, Tamir Adar is vermoord in Gazastrook.
Deze generatie Israëliërs heeft goede redenen om tot het bittere eind door te vechten.