Voor het eerst in de geschiedenis wordt het WK voetbal in het najaar gespeeld. Het toernooi in Qatar is om diverse redenen controversieel, zowel voor voetballiefhebbers als maatschappijcritici.
Het wordt een raar jaar voor voetballiefhebbers. Amper bekomen van het Europees kampioenschap – dat door de halflege stadions en geografische spreiding ook al atypisch was – kunnen ze zich al opmaken voor het volgende eindtoernooi. Normaal gesproken wordt een wereldkampioenschapsgevoel bij veel Nederlanders versterkt door rituelen als barbecueën met de televisie tussen de schuifdeuren en na een wedstrijd van Oranje nog even de straat op.
Dat wordt lastig tijdens het WK 2022 in Qatar, het toernooi dat om allerlei redenen controversieel is. Zeker is dat de eerste bal in het emiraat gaat rollen op een najaarsochtend in Nederland: maandag 21 november om 11 uur. Wie veel vertrouwen heeft in de mannen van bondscoach Louis van Gaal, doet er verstandig aan zondagmiddag 18 december vrij te houden: dan is de finale van een bij voorbaat ongewoon WK.
1. Het WK in cijfers
Het toernooi telt 32 deelnemers, die worden verdeeld over 8 poules. De in totaal 64 wedstrijden worden afgewerkt in 8 stadions, die zich binnen 70 kilometer van elkaar bevinden. Nederland zal voor de 11de keer deelnemen aan het WK voetbal.
2.Voor het eerst in najaar
Het WK in 2022 heeft een primeur: nog nooit eerder werd de eindronde niet in de zomer afgewerkt. Omdat de temperatuur in Qatar in juni en juli makkelijk naar de 40 graden Celsius gaat, werd na lang soebatten besloten dat het toernooi zal duren van 21 november tot en met 18 december. Dan is het zo’n 25 graden Celsius in Qatar.
3. Woestijnstaat groeide snel
Qatar is een van de Arabische Emiraten. Het land heeft zo’n 2,5 miljoen inwoners, van wie ruim de helft in hoofdstad Doha woont. Ten tijde van de toewijzing van het WK, ruim elf jaar geleden, telde het land 750.000 inwoners. Sindsdien nam het aantal gastarbeiders sterk toe. Ongeveer 20 procent van de bevolking bestaat uit Qatari – alleen al het aantal arbeidsmigranten uit India is groter. Qatar is een absolute monarchie, met aan het hoofd emir Tamim bin Hamad al-Thani.
4. Controversiële keuze
Lees ook deze column van Gerry van der List: Verkeerde keus voor Qatar maakt boycot WK nog niet zinvol
Sinds de toewijzing in 2010 klinkt protest tegen de keuze voor Qatar. Volgens de FBI kwam die keuze tot stand door steekpenningen. Andere kritiekpunten zijn dat Qatar voetbalcultuur en -klimaat ontbeert en, nog belangrijker, dat een groot deel van de bevolking er amper vrijheden kent. De Britse krant The Guardian berekende dat bij de bouw van de stadions duizenden arbeidsmigranten omkwamen. Volgens de (talrijke) critici worden de werknemers structureel uitgebuit en is het WK slechts een speeltje voor de sjeiks.