Michel Houellebecq en andere romans die stof doen opwaaien.
Michel Houellebecq Onderworpen De Arbeiderspers, 234 pagina’s, € 23,99
Scherper kon een roman niet zijn getimed: Onderworpen verscheen begin dit jaar daags na de aanslag op het satirische weekblad Charlie Hebdo. De roman, die speelt in een toekomstig Frankrijk waarin moslims de baas zijn, leek ineens een voorspellende waarde te hebben, en was het gesprek van de dag.
Michel Houellebecq speelt zijn rol als literair enfant terrible met overtuiging en ging in eerdere romans tekeer tegen de islam. Maar Onderworpen is best mild, en gaat eerder over ideologische verweesdheid dan dat het de islam als mikpunt heeft.
Centraal staat veertiger François, hoogleraar aan de Sorbonne. Hij is gepromoveerd op Joris-Karl Huysmans (1848-1907), auteur van decadente romans, die eindigde als kloosterling. Geheel in de traditie van Houellebecq is deze François geen vrolijkerd, eerder een nihilist die de kracht niet heeft om zichzelf uit zijn lijden te verlossen.
Na een politieke omwenteling waarbij de Moslimbroederschap handig de macht grijpt, zoekt hij nog even soelaas bij de laatste christelijke bakens – een dorp en een klooster – maar legt zich al snel neer bij de nieuwe werkelijkheid en accepteert een mooie functie (met gratis bedgenotes) aan de islamitische Sorbonne.
Onderworpen is een cynische toekomstschets met als pijnlijke conclusie dat veel Fransen van alles zullen accepteren, als hun kostje maar gekocht is. (Irene Start)
1 Marcel ProustOp zoek naar de verloren tijd (1913-1927). Frankrijk beroemdste romancyclus voert lezer onder meer naar Combray
2 Roger Martin du GardDe Thibaults (1922). Over Franse bourgeoise tijdens belle époque.
3 Louis-Ferdinand CélineDood op krediet (1936). Parijse arts beschrijft misère van zijn jeugd.
4 Jean RaspailLegerkamp der heiligen (1973). Visionaire roman over hoe immigranten Europa zullen overspoelen.
5 Tatiana de RosnayHaar naam was Sarah (2007). Joodse Sarah sluit broertje op in kast tijdens Duitse razzia, met fatale gevolgen.
Patrick Modiano Om niet te verdwalen Querido, 152 pagina’s, € 18,99
De beelden in deze roman volgen elkaar op met schokjes, als in een film waarvan het celluloid is versleten. Nobelprijswinnaar Patrick Modiano neemt de lezer mee naar Saint-Leu-La-Fôret en laat hem dwalen door Parijs, met een verloren aantekeningenboekje als trigger. Mooie kleine roman over haperende herinneringen. (Irene Start)
Ariejan Korteweg Surplace De Geus, 315 pagina’s, € 19,95
Wij willen altijd vooruit. De Fransen niet. Ze zien hun land als een museum met een alom aanwezige staat en boertjes die het landschap onderhouden. Wij gaan er op vakantie en knappen hun huizen op. Zelf genieten ze van hun vele vrije dagen. Europa wil dat anders. Dat deert ze niet. Korteweg legt in dit boek de Franse ziel bloot.(Carla Joosten)
Pierre Lemaître Tot ziens daarboven (fictie) 479 pagina’s, € 22,50 Verrassende oorlogsroman van thrillerschrijver. Prix Goncourt 2013.
Milan Kundera Feest der onbeduidendheid (fictie) 108 pagina’s, € 14,99 Vierde ‘Franse’ roman van 86-jarige Tsjech, met hoofdrol voor Jardin du Luxembourg.
Kate Williams Joséphine (non-fictie) 385 pagina’s, € 12,50 Britse historicus schrijft knap inlevend over eerste vrouw Napoleon.
Alain Finkielkraut Ongelukkige identiteit (non-fictie) 176 pagina’s, € 19,99 Bekendste hedendaagse Franse intellectueel over de ontsporing van de multicultuur.
Françoise Hardy De autobiografie (non-fictie) 383 pagina’s, € 19,95 Het stijlicoon van de jaren zestig met de ijle stem schrijft leven van zich af.
Elsevier nummer 27, 4 juli 2015
