Hollandse Nieuwe: dit is het geheim van goede haring

'Joost Hoving/HH'

Een haring laat zich niet temmen. Dus zat er niets anders op dan wachten op de Hollandse nieuwe. En wat is er eigenlijk mis met de oude aanvoer?

Van Zeeland tot Twente sloeg organisatoren van haringfeestjes de schrik om het hart toen het Visbureau op 1 juni bekendmaakte dat het haringseizoen moest worden uitgesteld.

De vissers voor de kust van Denemarken en Noorwegen hadden wat testexemplaren uit het water gehaald en geconstateerd dat ze lang niet vet genoeg waren om als Hollandse Nieuwe te worden verkocht. De schuldige is het klimaat. Niet te warm dit keer, maar te koud.

Door de betrekkelijk lage temperaturen van het afgelopen voorjaar kwam de groei van plankton – waarmee de haringen zich voeden – laat op gang, zodat ook de aspirant-maatjes nog niet aan hun groeispurt waren begonnen. Een weekje extra was nodig,  waardoor het onvermijdelijk was de officiële start te verplaatsen van 10 juni naar 18 juni.

Vlaggetjesdag

Lovenswaardig, zou je zeggen, dat de haringgroothandelsvereniging het verlies neemt van een week minder verkoop van Hollandse Nieuwe, en kiest voor kwaliteit. Maar een beetje vreemd is het ook. Eind 2013 werd namelijk al besloten het haringseizoen standaard een week later te laten beginnen dan de gebruikelijke eerste week van juni, want het kwam steeds vaker voor dat begin juni te vroeg bleek.

Dus eigenlijk begint het seizoen dit jaar ruim twee weken later dan gebruikelijk. Vlaggetjesdag ging wel gewoon door op de geplande datum, maar dat festijn  heeft dan ook nauwelijks nog iets met haringvisserij te maken. Van oorsprong was het de dag waarop de haringloggers, behangen met vlaggetjes, voor het eerst sinds de winter hun motoren testten, dus voordat men naar zee voer om op haring te vissen.

Later werd het gekoppeld aan de terugkeer van de schepen met de eerste haring. En sinds de haring meer en meer uit Scandinavische wateren komt en er steeds minder Nederlandse schepen aan de vangst deelnemen, is Vlaggetjesdag vooral een toeristische braderie geworden.

Temmen

Het uitstel van de seizoensstart was voor velen een teleurstelling, maar het heeft ook wel wat: je kunt het hele jaar mango’s uit de tropen krijgen, aardbeien komen al vanaf begin april uit de kassen en lamsvlees is er ook het jaar rond. Maar een haring laat zich niet temmen.

Dus zat er niets anders op dan wachten. Hoewel: er is nog volop ‘oude’ Hollandse nieuwe, die niet per se minder goed smaakt dan de nieuwe aanvoer. En tijdens het seizoen kan de smaak van de haring nog veranderen. Een visboer die u vertrouwt – dáár gaat het bij haring om.

Om het goed te proeven: neem de eerste van het seizoen puur. Met een glaasje korenwijn, nog zo’n Nederlandse prachtvinding.

Elsevier nummer 25, 20 juni 2015