Ik heb vaak kritiek geuit op de te linkse signatuur van de Publieke Omroep. Maar waarover zou ik moeten schrijven zonder de NPO? En wat kost Hilversum ons nu eigenlijk per maand?
De Publieke Omroep staat continu ter discussie. Daarbij lopen het financiële perspectief en de professionaliteit en pluriformiteit van de omroep door elkaar.
Het antwoord op de eerste vraag moet niet altijd worden gezocht in samenhang met een antwoord op de tweede vraag. Wanneer we over de financiële zaken van de Publieke Omroep spreken, gaat het om de vraag of we in Nederland nog steeds een door de staat gefinancierd omroepbestel willen. Deze principiële vraag moeten we onafhankelijk van andere kwesties beantwoorden.
Onpartijdig?
Terecht worden soms heftige discussies gevoerd over onpartijdigheid en journalistieke professionaliteit. Liberalen en conservatieven vinden dat ze niet onpartijdig worden behandeld door sommige programma’s.
Zelfs wanneer sommige actualiteitenprogramma’s een liberaal-conservatieve persoon aan het woord laten, lijkt het vaak de bedoeling om via die persoon de standpunten van liberalen of conservatieven te kritiseren of te bagatelliseren.
Politiek correct
Deze ongenoegens zijn bekend. Ik heb vaak kritiek geuit op de te linkse signatuur van sommige actualiteitenprogramma’s van de Publieke Omroep. Wel moet ik constateren dat het NOS Journaal op een positieve wijze aan het veranderen is. Ze zijn er minder politiek correct en meer pluriform aan het worden.
Moeten we nu uit deze kritiek afleiden dat de publieke omroep moet worden opgeheven? Hebben we ze niet meer nodig? Op een eerlijke vraag moet een eerlijk antwoord komen.
Simpel
Zonder de Publieke Omroep zou ik– wat de nationale vraagstukken betreft – niet weten waarover ik moet schrijven. Commerciële omroepen zijn continu bezig met entertainment, soms in de vorm van mensonterende programma’s.
In debatten of commentaren worden ze zelden geciteerd. RTL Nieuws is een uitzondering, maar daar blijft het bij. We hebben Hilversum nodig. Zo simpel is het. Hoeveel kosten ze ons?
Het jaarbudget van de Nederlands Publiek Omroep (NPO) is 2013 796,5 miljoen euro. Maar ze verdienen zelf ook geld: 172,4 miljoen euro aan inkomstenm via de STER.
Kosten per maand
Per saldo kost de NPO in 2013 dus 624,1 miljoen euro. Ik vroeg Henk Hagoort, de bestuursvoorzitter van de NPO, een tijdje geleden om een aantal cijfers over de precieze uitwerking van het omroepbudget in Nederland.
Op basis van die cijfers ontstaat een bijzonder beeld. Uitgaande van 16,8 miljoen inwoners en 7,5 miljoen huishoudens leidt het budget van de NPO tot de volgende kosten per inwoner en per huishouden:
– belastinggeld Publieke Omroep per inwoner per maand: 3,10 euro
– belastinggeld Publieke Omroep per huishouden per maand: 6,93 euro
Voetbal
Van die 6,93 per huishouden per maand wordt het gehele aanbod gedekt: drie televisiezenders, kinderprogrammering, alle sport en nieuws van de NOS inclusief voetbal, radio 1 tot en met 6, Uitzending gemist, et cetera.
In omringende landen betalen burgers meer voor hun publieke omroep:
In Engeland kost de publieke omroep 12 pond per maand per huishouden (omgerekend 14 euro).
In Duitsland kost de publieke omroep 17,98 euro per maand per huishouden.
Rupert Murdoch
Onze Publieke Omroep is niet duur in vergelijking met omringende landen. Terecht kan hierbij de vraag worden opgeworpen (en die heb ik Henk Hagoort ook gesteld) waarom de taken van de Publieke Omroep niet worden uitbesteed aan Rupert Murdoch en zijn FOX-imperium.
Dan nemen wij burgers zelf de beslissing wat we al dan niet met ons eigen geld willen zien. Hagoorts wedervraag luidde: je bent toch een liefhebber van Studio Sport? Tja, ik wil onder geen beding dat Studio Sport naar de commerciëlen gaat.
Studio Sport is de enige volkskerk die er nog is. Studio Sport brengt families bijeen, schept banden en herinneringen. Lang geleden werd dat programma gecommercialiseerd: het was een regelrechte ramp.
Kritisch
Wat zou FOX kosten? Als FOX straks Studio Sport overneemt, betalen wij naar alle waarschijnlijkheid 24,95 per maand voor het FOX-sportabonnement. Dat wil ik niet.
Nu worden voor 6,93 euro per maand alle sportprogramma’s, kinderprogramma’s, actualiteitenprogramma’s en nog veel meer gemaakt. Kennelijk kost voetbal 60 cent per huishouden.
Beste Henk en de rest, ondanks al mijn kritiek op de NPO, ben ik om. U moet blijven werken en worden gefinancierd. En ik zal jullie kritisch blijven volgen. Dat is een mooie afspraak.
Oplossing
Bij elkaar wordt straks 300 miljoen euro bezuinigd op de NPO. Dat is bizar veel voor een organisatie die Europees gezien niet al te veel kost. Het gaat niet alleen om voetbal of actualiteiten en opinieprogramma’s. De NPO produceert ook indrukwekkende documentaires die belangrijke politieke en morele debatten kunnen veroorzaken.
Dat doen de commerciële omroepen niet. Wat zou de liberale oplossing zijn?
Ik ben om
Wij moeten zelf beslissen of we naar NPO-programma’s kijken. Die 6,93 per maand zullen we rechtstreeks via de kabelaanbieders moeten betalen. Dan betalen we niet meer voor afzonderlijke omroepen, maar voor de NPO als geheel.
Maar we moeten dan op een andere wijze meer zeggenschap kunnen krijgen over Hilversum. Ik ben om. Bezuinig minder op de Publieke Omroep.