Binnen de NAVO heerst ‘grote eensgezindheid’, benadrukte de Amerikaanse president Donald Trump donderdag. Hij spreekt maandag in Helsinki met de Russische president Vladimir Poetin.
Na een moeizame eerste dag van de NAVO-top in Brussel, waarop Trump fel uithaalde naar bondgenoot Duitsland en een ultimatum stelde dat impliceerde dat Amerika zich uit de alliantie zou kunnen terugtrekken, toonde hij zich op dag twee gemoedelijker. Volgens Trump hebben zijn bondgenoten toegezegd meer geld aan defensie uit te geven. Volgens hem gaat het in totaal om zo’n 33 miljard dollar extra.
‘Poetin is geen vijand, maar een concurrent’
In Europa heerst de angst dat Trump toenadering zoekt tot Poetin en zijn ‘agressieve acties’. Trump benadrukte donderdag dat hij niet wil dat Poetin de veiligheid bedreigt: ‘En daarom hebben we de NAVO.’
Uit Elsevier Weekblad
Eric Vrijsen interviewde Amerikaanse onderminister John Sullivan: ‘NAVO blijft de hoeksteen’
‘Poetin is een concurrent, geen vijand, maar ik ken hem niet erg goed,’ aldus Trump. ‘Hopelijk zal hij op een dag misschien een vriend van me zijn.’ In Helsinki wil Trump hem onder meer spreken over wapenreductie en het beëindigen van de Russische militaire oefeningen in de Oostzee.
De Amerikaanse president verweet Duitsland woensdag zich ‘gevangen’ te laten houden door Rusland, vanwege de deal rondom gaspijpleiding Nord Stream 2, terwijl het zich intussen wel laat beschermen door de Verenigde Staten. Bijna 70 procent van het gas in Duitsland zal worden beheerst door Poetin, fulmineerde Trump. ‘Het land is een gevangene van Rusland.’
Trump verwijt Duitsland ‘volledige afhankelijkheid’ van Rusland
De Duitse minister van Defensie Ursula von der Leyen reageerde vrijwel direct: ‘We hebben zonder twijfel veel issues met Rusland. Aan de andere kant, je moet de communicatielijnen tussen landen of allianties en tegenstanders wel openhouden.’
Ook Rusland herkent zich niet in het door Trump geschetste beeld, blijkt donderdag. De export van gas via pijplijnen leidt volgens een Russische regeringswoordvoerder juist tot ‘volledige wederzijdse afhankelijkheid’.
Merkel: ‘Goed dat Duitsland zelfstandig beslissingen kan nemen’
De in de voormalige DDR opgegroeide Duitse bondskanselier Angela Merkel reageerde woensdag al door te zeggen dat ze zelf heeft ervaren hoe een deel van Duitsland werd bezet door de Sovjet-Unie: ‘Het is goed dat we nu een eigenstandige politiek kunnen voeren en zelfstandige beslissingen kunnen nemen,’ aldus Merkel.
Trump is niet de enige met kritiek op de pijplijn: ook de Europese Commissie en landen als Polen zijn er niet blij mee. Duitsland benadrukt dat het een commercieel project is. NAVO-chef Jens Stoltenberg zei dat er geen rol is weggelegd voor de NAVO als het gaat om de politiek rondom Nord Stream.
Lidstaten: meer geld naar defensie
De 29 NAVO-lidstaten zijn het erover eens dat de kosten voor de bescherming van het grondgebied van de alliantie moeten worden gedeeld. Stoltenberg noemde de taal van Trump echter ‘zeer direct’ en wees erop dat de uitgaven van de lidstaten vorig jaar meer zijn gestegen dan ‘in een gehele generatie’. Toch zijn er dit jaar maximaal acht landen die het doel van 2 procent halen.
Meer over het defensiebudget
Deze landen halen de NAVO-norm (niet) 
Premier Mark Rutte gaf Trump woensdag groot gelijk met zijn kritiek op wanbetalers in Europa. Donderdag verklaarde hij dat er in Nederland momenteel geen extra geld naar defensie gaat. Het kabinet houdt vast aan de ingezette lijn: toegroeien naar 2 procent van het bruto nationaal product aan defensie-uitgaven in 2024. De premier herhaalde dat als er meevallers zijn, ‘wordt bekeken’ of die kunnen worden ingezet voor defensie.
Na de top op donderdag vloog Trump naar Londen om de Britse premier Theresa May te ontmoeten.
Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!