De feiten: Consumentenvertrouwen neemt toe, werkloosheid groeit iets
Bronnen: CBS, UWVConsumenten zijn minder negatief geworden over de economie, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De zogeheten vertrouwensindicator steeg in november van min 27 naar min 21.
Dat is een stuk hoger dan eerder dit jaar. In april en mei was er een dip en daalde het vertrouwen naar min 37. De Amerikaanse president Donald Trump maakte destijds veel mensen zenuwachtig met zijn aankondiging van importheffingen.
Positiever over financiële situatie
Het consumentenvertrouwen stijgt daarnaast door een positievere verwachting van de eigen financiële situatie in het komende jaar.
Dat cijfer klom in november van plus 2 naar plus 5, eveneens flink hoger dan eerder dit jaar.
Lichte groei werkloosheid, meer uitkeringen
Het CBS kwam ook met nieuwe cijfers over werkloosheid. Afgelopen drie maanden kwamen er gemiddeld achtduizend werklozen per maand bij.
Daardoor steeg ook het aantal uitkeringen. Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) telde eind oktober 195.400 WW-uitkeringen, 9,1 procent meer dan een jaar geleden. Vooral de industrie wordt getroffen.
Met 4 procent blijft het werkloosheidspercentage relatief laag.
Wie zegt wat over consumentenvertrouwen en werkloosheid?
Bronnen: Rabobank, ABN Amro, ING- Rabobank-econoom Leontine Treug: ‘Ondanks de licht oplopende werkloosheid en beperkte groei van de industrie, is de stemming onder consumenten en onder producenten in de maakindustrie aan de beterende hand.’
- Het Economisch Bureau van ABN-AMRO: ‘De bestaanszekerheid neemt toe, omdat de inkomens sterker zijn gestegen dan de vaste lasten en boodschappen. Het percentage huishoudens dat een groot deel van het inkomen kwijt is aan vaste lasten en boodschappen is afgenomen.’
- ING Research verwacht dat ‘de inflatie zich gedurende 2026 verder matigt. Daarnaast ontwikkelt de koopkracht zich voor de meeste huishoudens positief. Het vertrouwen onder consumenten verbetert de komende kwartalen wat verder. Betaaldata wijzen erop dat de consument in het derde kwartaal mogelijk iets meer heeft uitgegeven en mogelijk zelfs een kleiner deel van zijn inkomen opzij heeft gezet.’
EW’s visie: Klagende consument ziet verbetering eigen financiën
Door: Max Erich, redacteur EconomieEW constateerde eerder dit jaar dat het sterk negatieve consumentenvertrouwen niet overeenstemde met de overwegend vollere portemonnee. Al geruime tijd stijgen de lonen harder dan de prijzen, waardoor de meeste Nederlanders meer geld kunnen besteden.
Dat gebeurt overigens mondjesmaat, want Nederlanders sparen vooral. De Nederlandsche Bank meldde in september dat huishoudens 518,4 miljard euro aan spaargeld hebben. Dat is dik 8 procent meer dan een jaar eerder.
Ook de beurzen zijn huishoudens gunstig gezind. Ondanks de handelsspanningen overschreden de beleggingen van huishoudens voor het eerst de grens van 200 miljard euro.
Stijging consumentenvertrouwen positief voor economie
Consumenten worden langzamerhand positiever, ongetwijfeld ook omdat de handelsspanningen van eerder dit jaar zijn afgezwakt. De lichte groei in werkloosheid voorkomt niet dat de stemming positiever is.
Die stijging in consumentenvertrouwen is belangrijk voor de economie. Hoe meer vertrouwen, hoe hoger de uitgaven. Een inventarisatie van ING Research op basis van pintransacties bevestigt deze ontwikkeling.
Industrie is zorgenkindje
De arbeidsmarkt blijft overwegend krap en geeft geen reden tot zorg. Dat geldt alleen niet voor wie werkzaam is in de (basis)industrie. Diverse sluitingen van chemische fabrieken leiden tot werkloosheid en meer uitkeringen.
Een domino-effect dreigt door de onderlinge verwevenheid in deze sector. Dat verdient de hoogste aandacht van een nieuw kabinet.
Verdere verdieping: Meer cijfers over consument en economie
Bronnen: CBS, UWV, DNB, CPB- Alles over de ontwikkeling van het consumentenvertrouwen is terug te vinden op de website van het CBS. Met min 21 ligt het vertrouwen nog altijd onder het langjarig gemiddelde (min 10) sinds begin deze eeuw.
- Het CBS rapporteerde eerder dit jaar over de enorme stijging in koopkracht in 2024. Ook dit jaar groeien lonen harder dan de inflatie.
- Het Centraal Planbureau verwacht ook dit en volgend jaar meer koopkracht.
Nog meer cijfers:
- De Nederlandsche Bank over de toename in spaargelden en beleggingen van huishoudens.
- Het CBS over de lichte groei in werkloosheid en de iets afgenomen spanning op de arbeidsmarkt.
- Het UWV over het aantal uitkeringen.
Het gaat goed met Nederland! Waarom is iedereen dan zo chagrijnig?