EW licht de verkiezingsprogramma’s door op het thema box 3. Welke partijen willen het huidige stelsel behouden, wie pleit voor belasting over werkelijk rendement, en hoe denken ze over spaarders en beleggers?
VVD en box 3
De VVD wil dat in box 3 alleen het daadwerkelijk gerealiseerde rendement wordt belast, niet de fictieve winsten die nu nog gelden.
Volgens de partij zorgt dat voor een eerlijker systeem waarin spaarders niet worden benadeeld en beleggers duidelijk weten waar ze aan toe zijn.
Zo wil de VVD voorkomen dat vermogen uit Nederland vertrekt door te hoge belastingen.
Het Centraal Planbureau over de VVD:
- Lichte verlaging van belasting op vermogen.
- Strengere toegang tot toeslagen en minder verplichte pensioenopbouw.
- Box 3-tarief omlaag + vrijstelling voor sparen voor eerste woning.
- Gevolg: lagere staatsschuld, maar meer armoede en minder inkomenszekerheid.
GroenLinks-PvdA en box 3
De partij pleit voor hogere belastingen voor vermogenden en winstgevende bedrijven, met afschaffing van speciale kortingen voor rijken.
Voor de allerrijksten moet een miljonairsbelasting worden ingevoerd, terwijl belastingontwijking actief wordt aangepakt.
Daarnaast moeten vervuilende en winstgevende bedrijven meer bijdragen aan de energietransitie.
Het Centraal Planbureau over GroenLinks-PvdA:
- Lastenstijging van bijna 20 miljard euro op vermogen en winst.
- 1% vermogensbelasting op bezit boven 1 miljoen euro (exclusief de eigen woning).
- Vermogensinkomen verhuist van box 3 naar box 1 → zwaardere heffing op spaarrente, dividend, beleggingen.
- Doel: arbeid goedkoper maken, sterkste schouders dragen meer.
D66 en box 3
Ze pleiten voor een modernisering van de erf- en schenkbelasting en willen een miljonairsbelasting invoeren.
Tegelijk moeten fiscale voordelen voor vermogenden worden verminderd, zodat er ruimte ontstaat voor lagere belastingen op arbeid.
Het uitgangspunt is dat werken meer moet lonen, terwijl rijken en vervuilers meer gaan bijdragen.
Het Centraal Planbureau over D66:
- +20,8 miljard euro hogere belasting op vermogen en winst (2027–2030).
- –23,7 miljard euro lasten op arbeid (lagere tarieven in box 1, verzilverbare heffingskorting).
- Grootste verschuiving van lasten van arbeid naar vermogen van alle partijen.
CDA en box 3
Het belastingstelsel wordt eenvoudiger, met box 3-belasting gebaseerd op het werkelijk rendement.
Kleine verhuurders krijgen tijdelijk steun, en vermogens met maatschappelijk nut worden ontzien.
Het Centraal Planbureau over het verkiezingsprogramma van het CDA:
- Beperkte lastenverhoging van ~0,6 miljard euro op vermogen en winst.
- Vermogenden betalen iets meer, investerende bedrijven minder.
- Erf- en schenkbelasting aangepast, budgetneutraal.
- Positioneert zich tussen VVD en GroenLinks–PvdA.
BBB en box 3
BBB wil belasting alleen over daadwerkelijke inkomsten (vermogenswinstbelasting).
Daarnaast geen belasting over niet-gerealiseerde winsten (geen vermogensaanwasbelasting).
Geen verhoging van belasting op sparen, beleggen of erven.
Het Centraal Planbureau over de BBB:
- Liberalere aanpak: nadruk op lagere lasten voor spaarders en beleggers.
- Plan moeilijk door te rekenen → budgettair effect onbekend.
- Geen extra heffing op spaargeld, vastgoed of erfenissen.
PVV en box 3
De PVV heeft geen specifieke voorstellen over vermogen of fiscaliteit in het verkiezingsprogramma.
Centraal Planbureau:
- Niet doorgerekend wegens gebrek aan uitgewerkte maatregelen.
ChristenUnie en box 3
Het beleid van ChristenUnie streeft naar gelijke belasting van inkomen uit arbeid en vermogen. Vermogens boven 1 miljoen euro worden belast met 1%, terwijl maatschappelijk nuttige investeringen worden ontzien.
Tegelijk wordt de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afgeschaft.
Het Centraal Planbureau over de ChristenUnie:
- +17,1 miljard euro hogere lasten op vermogen en winst (2027–2030).
- Vermogensbelasting in box 1, 2 en 3 van 1% boven 1 miljoen euro.
- Erf- en schenkbelasting vereenvoudigd → twee tarieven (19% en 38%), hogere vrijstellingen.
- Opbrengst: 1,2 miljard euro.
- Doel: meer fiscale rechtvaardigheid.
SP en box 3
Het belastingbeleid van SP legt de focus op vermogen. Er komt een hogere belasting op grote vermogens.
Miljonairs en miljardairs betalen 5% belasting over hun vermogen, met een vrijstelling tot 5 miljoen euro.
Voor vermogens boven 50 miljoen euro geldt een plafond, een vertrekbelasting moet belastingontwijking voorkomen.
Het Centraal Planbureau heeft de plannen van de SP:
- Niet doorgerekend, maar de voorstellen behoren tot de meest ingrijpende plannen qua vermogensbelasting.