Het leek erop dat Spanje en Portugal de eerste twee EU-lidstaten zouden worden die een boete moesten betalen voor het niet nakomen van de budgetafspraken. Maar EU-lidstaten hebben besloten toch geen straf op te leggen.
De Europese lidstaten hebben dinsdag de nulboete voor Spanje en Portugal definitief gemaakt. Begin juli was de Europese Commissie die boetes voorstelde, nadat de twee landen zich andermaal niet aan gestelde budgetregels hielden.
Maar twee weken later wilde de Commissie vrijspraak, door ‘de uitdagende economische situatie’ en ‘de pogingen van de twee landen om hervormingen door te voeren’. Brussel had boetes van maximaal 346 miljoen euro aan Portugal en 2 miljard aan Spanje kunnen opleggen.
Dijsselbloem baalt van lakse Juncker: zo worden begrotingsregels nooit nageleefd
Vooral Duitsland zou geen boetes willen uitdelen
Het Stabiliteits- en Groeipact werd in 1997 overeengekomen, met als doel de euro stabiel te houden. Belangrijkste afspraak: overheidstekorten mogen niet hoger zijn dan 3 procent van het bruto binnenlands product. Veel landen hebben de regels sindsdien overtreden, van Spanje tot Frankrijk en Duitsland, maar daarvoor werd nog nooit een boete opgelegd.
Dat blijft voorlopig zo, volgens Politico vooral door de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble. Hij zou zijn collega’s hebben overtuigd tegen een straf te stemmen en Spanje zelfs een extra jaar de tijd te geven om de begroting op orde te krijgen. Vooraf werd een kleine, symbolische boete verwacht.
‘Zo vernietigen we onze geloofwaardigheid
Veel politici zijn kritisch over de houding van EU-lidstaten, die nieuw wangedrag zou aanwakkeren. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem noemde het besluit ‘teleurstellend’. ‘Buiten kijf staat dat beide landen ondanks de inspanningen van de afgelopen jaren nog niet uit de gevarenzone zijn.’
Syp Wynia: Valt in Nederland nog wat te bezuinigen?
De Duitse europarlementariër Markus Feber, lange tijd een voorstander van strengere fiscale regels, zegt dat met de vrijspraak ‘alle geloofwaardigheid van de regels is vernietigd. Het is een zwarte dag voor onze gezamenlijke munt’.
In oktober moeten de lidstaten de nieuwe overheidsbudgetten sturen naar Brussel. Er zal vooral worden gekeken naar Frankrijk, dat kampt met een groot overheidstekort. De voorzitter van de Europese Commissie zei onlangs dat Frankrijk geen straf zou verdienen ‘omdat het Frankrijk is’. Juncker ontving een storm van kritiek naar aanleiding van die uitspraken.