Een controversieel handelsverdrag tussen de Europese Unie en Canada ligt op tafel om ondertekend te worden. Het akkoord, CETA genaamd, wordt een kopie of ‘het kleine zusje van’ het omstreden samenwerkingsverdrag TTIP genoemd.
Lidstaten van de Europese Unie, waarvan een groot deel zich recentelijk negatief uitsprak over TTIP, besprak deze week het handelsakkoord genaamd CETA (Comprehensive Economic and Trade Agreement). De Waalse premier Paul Magnette kondigde donderdagavond aan dat hij weigert de Belgische premier Charles Michel het verdrag te laten ondertekenen namens heel België.
Magnette gaat vrijdagochtend rond de tafel met de Canadese Handelsminister Christina Freeland, om de tegenargumenten te bespreken. ‘Dan gaan we kijken of er nog ruimte is om verder te gaan met het dossier,’ aldus Magnette.
Steun in Tweede Kamer
De meerderheid van de Tweede Kamer ging begin oktober akkoord met het invoeren van CETA. De coalitiepartijen kregen steun van D66 en het CDA, ondanks het verzet van SP, PVV, ChristenUnie, GroenLinks en SGP. Het kabinet onderstreept vooral het feit dat 99 procent van de importtarieven worden geschrapt tussen Canada en de EU.
Het zou volgens de partijen 12 miljard euro aan extra welvaart opleveren, en 150.000 banen creëren binnen de EU. Ook zouden de EU en Canada een sterker front kunnen vormen tegen bijvoorbeeld de Chinezen. Aan de andere kant wordt gezegd dat de standaarden van producten en diensten omlaag zullen gaan.
Verschil TTIP en CETA
TTIP en CETA hebben het een en ander gemeen, zoals de ‘verlaging van importheffingen om de handel tussen landen gemakkelijker te maken en afspraken over productveiligheid en douaneprocedures’. Maar CETA is een ander verdrag dan TTIP, stelt Rijksoverheid. Toch worden de twee akkoorden vaak in dezelfde adem genoemd.
Volgens de initiatiefnemers die een referendum willen over de handelsverdragen, is CETA de ‘Canadese versie van TTIP’. Omdat er geen democratische controle zou zijn over het onderhandelingsproces, en de handelsakkoorden negatieve gevolgen zouden hebben, willen onder anderen de organisatie Meer Democratie een referendum houden over de verdragen.
Handelsverdrag TTIP is meer dan de gevreesde chloorkip
Negatieve gevolgen?
Het zou vooral gaan om een negatief effect op het milieu. Volgens voorstanders van de handelsakkoorden kloppen veel van de beweringen niet. Tijdens veel TTIP-demonstraties werd er gesproken over de chloorkip, maar volgens de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen komt de chloorkip ‘Nederland niet binnen’.
Ook zegt Ploumen dat de plannen voor het arbitragetribunaal, waar investeerders en bedrijven een schadevergoeding kunnen opeisen als ze vinden dat ze worden benadeeld door de overheid, radicaal zijn veranderd. ‘De originele plannen zijn dood en begraven,’ aldus de minister. In plaats daarvan wordt een openbaar arbitragehof opgezet, en treden de arbitrage-regels pas later in werking.
Toch is er veel verzet tegen de handelsakkoorden. Volgens tegenstanders is er juist zoveel onduidelijkheid over de onderhandelingen en de inhoud van de akkoorden omdat de Europese Unie, Canada en Amerika niet transparant genoeg zijn over CETA en TTIP. Sinds 2013 zet de Europese Unie het onderhandelingsmandaat overigens gewoon online.