Vooral zzp’ers op de zakelijke markt zijn geraakt door de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties. Het aantal zelfstandigen dat begin december opdrachten misliep door de wet, lag nog hoger dan de maanden ervoor, nadat onrust was ontstaan rond de wet.
Begin december gaven 62.000 zzp’ers aan dat opdrachtgevers hen niet wilden inhuren vanwege de wetgeving. In september waren dat er nog 47.200. Onderzoeksbureau Intelligence Group onderzocht samen met zzp-expert Pierre Spaninks welk effect wet-DBA heeft gehad op de zzp-markt.
Meer over de arbeidsmarkt: ontslagregeling op de schop? Dit willen werkgevers veranderen
Wet-DBA beknotte ondernemers
In het vierde kwartaal voelde zeker 12 procent van de 400.000 zzp’ers actief op de zakelijke markt de gevolgen van wet-DBA. 46.000 zelfstandigen zonder personeel liepen een zzp-opdracht mis. Bijna de helft kon uiteindelijk een arbeidsovereenkomst ondertekenen, de andere helft (51 procent, 24.000 zzp’ers), kon helemaal niet aan de slag voor de opdrachtgever.
Wet-DBA had als doel het verschaffen van duidelijkheid voor zowel de zelfstandige als een opdrachtgever. Sinds 1 mei konden ze samen een contract afsluiten, waarin de werkrelatie tussen de twee partijen werd vastgelegd.
Het gevolg was echter dramatisch voor zzp’ers. Uit een enquete van ZZP Nederland blijkt dat zeker een derde van de zelfstandigen zonder personeel direct last had van het effect van de wet. Veel opdrachtgevers blijken toch voor een uitzendkracht te gaan, waardoor zzp’ers met lege handen achterblijven.
Handhaving van wet uitgesteld
Na commentaar van onder meer ZZP Nederland en ondernemersverenigingen, heeft staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën, VVD) besloten de wet uit te stellen. Het nieuwe kabinet, dat na de verkiezingen in maart zal worden gevormd, moet dan aan de slag met DBA, of een nieuwe wet voor zzp’ers invoeren. Overigens is het volgens Spaninks goed mogelijk dat het besluit van Wiebes de handhaving van de wet uit te stellen, voor meer vertrouwen onder ondernemers en opdrachtgevers heeft gezorgd.
De groei van het aantal zzp’ers in Nederland, stagneerde in het derde kwartaal van 2016. Nederland was altijd koploper, met jaarlijks een enorme relatieve toename van het aantal zelfstandigen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat die groei nu behoorlijk afneemt. Of dat direct verbonden is aan de wet-DBA, is onduidelijk.