Oekraïne mag vanaf eind september een fors aantal industriële en agrarische producten naar de EU exporteren zonder daar invoerheffingen over te betalen. De handelsvoordelen komen boven op het Associatieverdrag dat eind mei door Nederland werd goedgekeurd.
De EU-ministers van Buitenlandse Zaken zetten maandag het licht op groen voor een periode van drie jaar. Kiev mag vanaf eind september veel meer honing, tomaten, druivensap en graansoorten heffingsvrij exporteren naar de EU.
Verwaarloosbare handel
Dat geldt ook voor kunstmest, kleurstoffen, schoenen, koper en aluminium, tv’s en opnameapparatuur. Een grote impact op de Nederlandse agrarische sector heeft dit niet, zegt Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) tegen Elsevier Weekblad. Woordvoerder Klaas Johan Osinga wijst erop dat de agrarische handel met Oekraïne verwaarloosbaar is, zeker in vergelijking met de handel met Rusland of het Verenigd Koninkrijk.
Nederland importeerde in 2014 voor 379 miljoen euro uit Oekraïne en exporteerde voor 167 miljoen. Dit is minder dan 1 procent van de totale Nederlandse handel in de land- en tuinbouwsector. Oekraïne is goed voor 0,1 procent (in 2016) van de Nederlandse buitenlandse handel. ‘De Brexit baart ons veel meer zorgen,’ zegt Osinga.
Oekraïne – ooit ‘de graanschuur van Europa’ – exporteert vooral koolzaad, tarwe en mais naar Nederland. Graan is voor de Nederlandse land-, tuin,- en akkerbouw bijzaak. Het Oekraïense graan gaat de markt dus niet onder druk zetten.
Omgekeerd krijgen Nederlandse handelaren ook een betere toegang tot de Oekraïense markt. Geen ongerustheid dus. Wel zijn er zorgen over de eisen die worden gesteld aan de ingevoerde producten. ‘Die moeten wel voldoen aan de EU-voorwaarden. Daarop blijven we scherp letten,’ aldus de LTO.
Geopolitiek, want Rusland
Het is niet verrassend dat het nieuws juist nu komt. Estland is een half jaar EU-voorzitter en voelt zich vanwege de Russische assertiviteit aan de grens verbonden met Kiev. ‘Het is onze plicht om Oekraïne te steunen en de economische en politieke banden te versterken,’ zegt de Estse minister van Buitenlandse Zaken Sven Mikser.
Hij verwees daarbij nadrukkelijk naar het militaire conflict in Oost-Oekraïne, waar de pro-Russische separatisten een groot gebied in handen hebben. Handel is een geopolitiek instrument: zowel Rusland als de EU probeert Oekraïne naar zich toe te halen. De belofte van grotere economische integratie is een van de middelen waarmee dat gebeurt. Oekraïne staat er momenteel economisch en financieel slecht voor.