ECB overtreedt mogelijk mandaat met beleid

Foto: EPA

De Europese Centrale Bank overschrijdt vermoedelijk zijn mandaat met zijn opkoopprogramma. De stimuleringsmaatregelen vallen mogelijk buiten de bevoegdheden van de centrale bank, vreest het Duitse constitutionele hof in Karlsruhe.

Ook zou de bank met het opkoopbeleid het verbod op monetaire financiering schenden.

Als inderdaad blijkt dat het verruimingsprogramma Quantitative Easing (QE) in strijd is met Europese wet, zou de Duitse bondsbank niet meer mogen deelnemen aan het programma. Ook zou de Duitse regering stappen moeten zetten tegen het beleid.

Bevoegdheden

Het Duitse constitutionele hof laat het Europese Hof van Justitie (ECJ) kijken naar de zaak. Het hof heeft een aantal vragen voorgelegd aan het ECJ.

De rechters van het Duitse hof oordeelden vandaag dat er significante aanwijzingen te zijn dat de ECB zijn monetaire beleidsmandaat overschrijdt. De centrale bank zou bevoegdheden van eurozonelanden voor zichzelf opeisen.

Bovendien zou het beleid van de ECB in strijd zijn met het verbod op monetaire financiering, dat onder meer is opgenomen in het Verdrag van Maastricht. Het opkopen van obligaties op de financiële markt is toegestaan, maar de ECB zou met het opkoopbeleid indirect geld ‘bijdrukken’ om een financiële boost te geven aan de begrotingen van overheden, wat verboden is.

Vergelijkbare zaak

De Europese Centrale Bank verdedigt het beleid, en zegt dat het programma juist zo is ontworpen dat het voldoet aan Europese regels. Het programma, waaronder tot nu toe 2.300 miljard euro aan staatsobligaties is opgekocht, heeft als doel het stabiliseren van de eurozone-economie en moet eurozone-inflatie naar 2 procent tillen.

Eerder diende een vergelijkbare zaak. Zowel het Europese Hof als het Duitse Hof verwierp klachten over het Outright Monetary Transaction-programma van de ECB. De ECB heeft nooit gebruik gemaakt van het OMT-programma – dat de centrale bank obligaties laat opkopen van eurozonelanden.

ECB moet transparanter en minder politiek, zegt waakhond

QE blijft intact

Voorlopig gaat het programma, waarbij de ECB maandelijks 60 miljard euro aan obligaties opkoopt, gewoon door. Eind dit jaar loopt het programma af. Of de ECB van plan is door te gaan met het programma, al dan niet met een lager maandelijks bedrag, moet nog blijken.

Nu het Europese Hof zich buigt over de kwestie, zal QE voorlopig intact blijven. Pas aan het einde van het programma, of in de laatste weken van het verruimingsbeleid, zal het Hof met een (voorlopig) oordeel komen.