Opnieuw is er discussie over Nederland als belastingparadijs. Opeenvolgende kabinetten zouden in Brussel op de rem staan bij het aanpakken van fiscale constructies. Maar achter de schermen woedt ook een strijd tussen grote en kleine lidstaten. Die laatste willen hun fiscale speelruimte beschermen.
Uit notulen van de Europese Code of Conduct Group, die zich bezighoudt met de aanpak van belastingontwijking in de Europese Unie, blijkt volgens de NOS dat Nederland nieuwe maatregelen op de lange baan probeert te schuiven.
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de wekelijkse nieuwsbrief met het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw postvak.
Volgens anonieme diplomaten in Brussel doet Nederland dat niet alleen. Het land zou deel uitmaken van een groepje landen dat samenwerkt om de aanpak te dwarsbomen. Behalve Nederland gaat het om Cyprus, Malta, Ierland en Luxemburg.
Dat geluid klinkt niet voor het eerst, en vermoedelijk ook niet voor het laatst. Het Financieele Dagblad schreef in april 2016 ook al op basis van vergelijkbare bronnen dat Nederland een ‘notoire fiscale dwarsligger’ is. Zo bezien is de Nederlandse opstelling in ieder geval consequent.
Ontkenning
Net als het vorige kabinet ontkent ook het huidige kabinet dat er sprake is van obstructie. Volgens staatssecretaris Menno Snel (D66) van Financiën had Nederland vroeger een ‘lossere fiscale moraal’, maar dat is volgens hem iets van het verleden.
De bewindsman zei onlangs nog dat van hulp bij belastingontwijking volgens hem geen sprake is. Snel kondigde in november, naar aanleiding van eerdere ophef, aan dat hij 4.000 fiscale afspraken met bedrijven (rulings) onder de loep laat nemen om na te gaan of de procedures wel zijn gevolgd.
Internetreuzen
Behalve op deze rulings heeft Brussel ook kritiek op de deelnemingsvrijstelling. Die moet voorkomen dat al belaste winst van een dochtermaatschappij nog eens wordt belast als deze bij de moeder terecht komt. Bedrijven zouden daar misbruik van maken.
Ook is er in Europa verschil van mening over een aantal andere kwesties, zoals de precieze invulling van de vennootschapsbelasting en de aanpak van internetreuzen, die internationaal opereren en vaak weinig belasting betalen.
Grote lidstaten
Op de achtergrond speelt een strijd tussen grote en kleine lidstaten. Vanuit Brussel is al jaren kritiek op het fiscale beleid van Nederland en andere kleine landen. Grote landen als Duitsland en Frankrijk willen dat de kleine landen daarmee ophouden en voeren, samen met de Europese Commissie, de druk op.
Voor Nederland is een aantrekkelijk fiscaal vestigingsklimaat een manier om te kunnen concurreren met grote landen. Die fiscale speelruimte wil het niet zomaar opgeven. Oud-staatssecretaris van Financiën Willem Vermeend (PvdA) stoort zich daarom aan de kritiek op Nederland, zei hij verleden jaar tegen Elsevier.
‘De focus ligt eenzijdig en onterecht op fiscale regelingen. Landen concurreren ook door goedkope bedrijventerreinen aan te bieden, goedkope energie te leveren of gunstige leningen te geven. Daar gaat veel meer geld in om,’ zei Vermeend.
Lees ook: Panama Papers leveren fiscus habbekrats op.