Het gaat niet goed met de partijkas van de Partij van de Arbeid. Niet alleen in de peilingen staan de sociaal-democraten er niet goed voor, maar ook financieel zijn de vooruitzichten somber. Terwijl verkiezingen voor het Europees Parlement en de Provinciale Staten voor de deur staan.
De PvdA teerde een tijdlang op haar reserves om de dure campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen vorig jaar te kunnen financieren. Eind 2017 was de partijkas leeg. De partij staat er daarmee financieel gezien het slechtste voor van alle partijen, blijkt maandag uit onderzoek van Het Financieele Dagblad.
Dure campagne, weinig resultaat
De verkiezingscampagne van de PvdA was niet alleen duur, maar ook vruchteloos: de partij verloor 29 zetels in de Tweede Kamer, een historisch verlies. Dat heeft ook financiële gevolgen gehad voor de partij: medewerkers moesten, evenals Kamerleden, vertrekken omdat de inkomsten van partijen deels afhankelijk zijn van het aantal Kamerzetels. Omdat de PvdA 29 zetels verloor, moest de partij ook inleveren aan subsidie-inkomsten. De PvdA had een begroting die was gebaseerd op een zetelaantal van 25, terwijl de partij in werkelijkheid uitkwam op 9 zetels.
Om te compenseren, riep de partij regionale afdelingen op om hun overschotten over te maken naar de rekening van het landelijke partijbureau. Daarmee verdiende de PvdA ruim 200.000 euro.
Voor andere politieke partijen geldt dit niet: die presteerden volgens het FD-onderzoek allemaal beter dan verwacht. De VVD, die veel haalde uit contributies en giften, deed het financieel gezien het beste. De partij voerde weliswaar de duurste verkiezingscampagne, maar boekte een winst van 327.000 euro. Een enorme meevaller, want aanvankelijk was er een verlies van 660.000 euro begroot.
Ook D66 en de SGP begrootten een verlies, maar konden rekenen op winst. CDA, ChristenUnie en Partij voor de Dieren rekenden ook op een verlies, en kregen die ook, maar die bleek minder groot dan berekend. Ook GroenLinks en SP deden het relatief goed. GroenLinks kon rekenen op een tegenvaller bij de verwachte giften en donaties (een begrotingsbedrag van 930.000 euro tegenover 369.000 euro in werkelijkheid), maar profiteerde dan wel weer van een hoger ledenaantal, waarmee contributiegeld wordt binnengehaald.
SP zit er warmpjes bij
Niet geheel verrassend is het feit dat de SP van alle partijen met 11,9 miljoen euro de best gevulde partijkas heeft. Dat heeft de partij te danken aan het socialistische salarisafdrachtssysteem, waarbij SP-politici hun salaris op de rekening van de partij storten om daar vervolgens een vergoeding voor terug te krijgen. SP-kandidaten moeten voordat ze worden gekozen een verklaring tekenen dat hun salaris en alle onkostenvergoedingen als Kamerlid, Gedeputeerde, Statenlid, wethouder of gemeenteraadslid rechtstreeks naar de partijkas gaan. De SP houdt een groot deel in en geeft de politici slechts een kwart van het bedrag (raadsleden) of iets meer dan de helft (Kamerleden) als salaris terug.
Voormalig SP-leider noemde de afdrachtsregeling altijd ‘het kroonjuweel’ van de partij, al drong het kabinet er vorig jaar nog bij provincie, gemeenten en het parlement op aan om geen salarissen meer over te maken aan het SP-partijkantoor.