KLM probeert de crisis door te komen door 5.000 banen te schrappen, personeel om te scholen en de arbeidsvoorwaarden te versoberen. En dat is hard nodig. De omzet van de vliegtuigmaatschappij is de eerste zes maanden van 2020 bijna gehalveerd naar 2,8 miljard euro, vergeleken met dezelfde periode vorig jaar.
Vrijdag maakte KLM de herstructureringsplannen bekend, nadat de dag ervoor de sombere kwartaalcijfers naar buiten waren gebracht. In het tweede kwartaal kromp de omzet met 75 procent en het bedrijf sloot die maanden af met een operationeel verlies van 493 miljoen euro. Niet zo gek als je bedenkt dat in april en mei 90 procent van alle vliegtuigen op de grond stonden. In juni mocht er wel weer worden gevlogen, maar dat gebeurde nog mondjesmaat.
Om te zorgen dat het bedrijf niet failliet gaat, staat de overheid voor KLM voor 2,4 miljard euro garant bij de bank en krijgt het een lening van 1 miljard euro. In ruil voor deze staatssteun moet de vliegtuigmaatschappij hervormen.
Lees ook: Steun KLM moet geen bodemloze put worden
5.000 banen vervallen
‘Het doel is niet om zo klein mogelijk te worden, maar om de crisis door te komen,’ zegt KLM-baas Pieter Elbers. De verwachting is dat het aantal vluchten in 2021 en 2022 nog niet op het oude niveau terug zal zijn. KLM verwacht dat dit aantal 20 procent lager zal zijn en dat het vliegnetwerk daardoor ook kleiner is. En dus is er minder personeel nodig. Tijdelijke contracten zijn de afgelopen periode al niet meer verlengd (1.500 fte’s), er is een vrijwillige vertrekregeling (2.000 fte’s) en door onder andere pensioneringen dit en komend jaar zullen er nog eens 500 mensen minder zijn. Maar er moeten meer mensen uit: 500 arbeidsplaatsen op de grond, 300 bij het cabinepersoneel, 300 mensen in de cockpit en zo’n 400 bij KLM-dochterondernemingen en Air France-KLM-groepsfuncties.
Elbers hoopt dat KLM een groot aantal van deze mensen intern kan omscholen naar werk dat nog wel nodig is, ‘om ze toch te kunnen behouden’. ‘Maar dat zal niet bij iedereen lukken,’ aldus Elbers. Er lopen ook al omscholingstrajecten naar andere sectoren, zoals de actie Blauw Hart, waarbij bijvoorbeeld stewardessen naar de zorg gingen.
De topman sluit meer ontslagen niet uit als het productieniveau nog lager uitkomt dan de geplande 20 procent. ‘De realiteit is ook dat we niet precies weten wat de toekomst zal brengen. Het is al moeilijk voor twee maanden, laat staan voor volgend jaar zomer.’
Gesprekken met vakbonden
De komende tijd voert KLM gesprekken met de vakbonden over de herstructureringsplannen. Daarbij zal ook de eis van het kabinet worden besproken: versobering van de arbeidsvoorwaarden. Elbers benadrukt dat dit niet alleen gaat over een salarisverlaging, hoewel dat er wel onderdeel van is. ‘Daar komen we niet onderuit. Alle KLM’ers zullen een offer moeten brengen,’ aldus de topman. Eerder al reageerden de vakbonden daar niet enthousiast op, maar Elbers vindt dit ‘niet de tijd om elkaar op principiële standpunten de hersens in te slaan, dus we moeten echt het gesprek aangaan met de vakbonden’. Op 1 oktober moet er een plan zijn.