Hoe denkt GroenLinks over de belastingheffing over inkomen en vermogen? In deel 5 van deze reeks gastblogs nemen Peter Pleijsant en Rolf Post van het Kenniscentrum van ABN AMRO MeesPierson enkele standpunten van deze partij onder de loep, gebaseerd op het verkiezingsprogramma.
Paspoort GroenLinks
- Opgericht: 1990
- Huidig aantal zetels in de Tweede Kamer: 14
- Fractie: 5e politieke partij in de Tweede Kamer
- Lijsttrekker: Jesse Klaver (1986), fractievoorzitter GroenLinks in de Tweede Kamer
- Laatste regeringsperiode: 1973-1977 (rechtsvoorganger PPR)
- Aantal keren in een kabinet sinds 1945: 1 van 30
‘Gelijke belasting van inkomsten uit werk en vermogen’
Het huidige boxenstelsel in de inkomstenbelasting moet volgens GroenLinks zodanig veranderen dat er gelijke tarieven gelden in box 1, 2 en 3. Momenteel zijn er verschillende tarieven voor inkomen uit werk en woning (box 1), inkomen uit aanmerkelijk belang zoals uit een eigen BV (box 2) en inkomen uit vermogen (box 3). Door de tarieven gelijk te trekken, worden inkomsten uit vermogen even zwaar belast als inkomsten uit werk.
Serie blogs over inkomen en vermogenDit blog maakt deel uit van een serie blogs over de Tweede Kamerverkiezingen in 2021. In willekeurige volgorde komen de standpunten over inkomen en vermogen van de acht grootste partijen in de huidige Tweede Kamer aan bod.
Auteurs: Peter Pleijsant en Rolf Post van het Kenniscentrum van ABN AMRO MeesPierson
Specifiek noemt GroenLinks een eerlijkere belastingheffing voor verhuurders van beleggingspanden in de vrije sector: zij moeten evenveel belasting gaan betalen over de huurinkomsten als de belasting die men moet betalen over inkomen uit werk. Dit is een vorm van belasten van werkelijk rendement. Momenteel loopt er een onderzoek van de regering naar het belasten van werkelijk rendement. De uitkomsten hiervan worden in de loop van het eerste kwartaal van 2021 verwacht.
‘Minder belasting voor lagere inkomens, topinkomens zwaarder belast’
In het verkiezingsprogramma valt te lezen dat GroenLinks streeft naar lagere inkomstenbelasting voor lage inkomens en middeninkomens. En mensen met topinkomens en expats moeten juist meer belasting gaan betalen. Ook is het de wens om een CEO-belasting in te voeren. Met deze belasting beoogt men dat leden van een raad van bestuur geen hoge salarissen en bonussen meer ontvangen.
GroenLinks is voorstander van de invoering van een basisinkomen voor alle Nederlanders. De partij wil dit in de komende acht jaar stapsgewijs gaan invoeren. Het streven daarbij is dat het belastingstelsel zodanig wordt aangepast, dat met name inkomens rond het minimum er behoorlijk op vooruitgaan. Ook middeninkomens moeten gaan stijgen, terwijl mensen met een inkomen vanaf twee keer modaal er juist op achteruitgaan. In het verkiezingsprogramma noemt GroenLinks in het kader van armoedebestrijding ook de invoering van een zogeheten voetinkomen voor werkenden, mensen met een uitkering en gepensioneerden. Een voetinkomen is een bedrag dat iedereen ontvangt zonder voorwaarden. Mogelijk ziet GroenLinks dit als eerste stap naar een basisinkomen.
Ook is het voornemen dat alle medisch specialisten in loondienst komen en dat voor hen de Wet normering topinkomens gaat gelden. Door toepassing van deze wet zou een maximuminkomen voor medisch specialisten gaan gelden. Voor 2021 is dit maximum vastgesteld op 209.000 euro.
‘Startkapitaal voor jongeren’
Uit het verkiezingsprogramma blijkt dat GroenLinks alle jongeren van achttien jaar een kans wil bieden om in hun eigen toekomst te investeren. Hiervoor krijgt iedere 18-jarige een startkapitaal van 10.000 euro. In de eerste vijf jaar moet het geld gebruikt worden voor studiegerelateerde kosten. Na vijf jaar vervalt dit bestedingsdoel en kan het geld vrij besteed worden. Dit startkapitaal geldt ook met terugwerkende kracht voor studenten die onder het huidige leenstelsel vallen. Daarnaast krijgen studenten uit gezinnen met een bruto jaarinkomen tot maximaal 100.000 euro een studiebeurs van maximaal 400 euro per maand.
Verkiezingsbeloften: de jacht op rijken en bedrijven is geopend‘Flinke herziening van toeslagen en heffingskortingen’
GroenLinks wil het toeslagenstelsel sterk vereenvoudigen. Allereerst is het de bedoeling om de zorgtoeslag helemaal overbodig te maken. Hiervoor wordt het eigen risico afgeschaft voor lage inkomens en middeninkomens. En de zorgpremie wordt verlaagd naar 10 euro per maand. Ook de kinderopvangtoeslag moet volledig worden afgeschaft. Iedereen krijgt dan recht op vier dagen gratis kinderopvang en volledig gratis buitenschoolse opvang. De kinderbijslag en het kindgebonden budget moeten worden samengevoegd tot een inkomensafhankelijke kinderbijdrage. GroenLinks stelt voor om de huurtoeslag eenvoudiger te maken en wil meer zekerheid aan de ontvangers van deze toeslag bieden.
Daarnaast wil GroenLinks schijnzelfstandigheid bestrijden door onder andere de arbeidskorting en de zelfstandigenaftrek om te vormen tot een korting die voor alle werkenden gelijk is. De arbeidskorting en zelfstandigenkorting zijn kortingen op de inkomstenbelasting waardoor mensen met inkomen uit werk minder belasting hoeven te betalen.
‘Miljonairsbelasting voor grote vermogens’
Er zijn diverse GroenLinks-voornemens om te zorgen voor minder vermogensongelijkheid. Zo moeten mensen die meer dan een miljoen euro vermogen hebben een nieuw in te voeren miljonairsbelasting gaan betalen. Deze belasting komt dan bovenop de bestaande vermogensrendementsheffing in box 3.
Vermogenden die meer dan een miljoen bezitten, moeten 1 procent belasting gaan betalen en voor vermogens boven twee miljoen is het tarief 2 procent van het vermogen. De (over)waarde van de eigen woning is hierbij vrijgesteld tot maximaal een miljoen, het meerdere telt dan mee voor de bepaling van het vermogen bij deze miljonairsbelasting. Constructies waarbij miljonairs als directeur-grootaandeelhouder of via leningen hun belastingplicht ontwijken, pakt GroenLinks aan.
‘Minder vermogensongelijkheid door aanpassing schenk- en erfbelasting’
De erfbelasting moet volgens GroenLinks voor gewone huishoudens met een gemiddelde erfenis afgeschaft worden. Precieze bedragen staan niet in het verkiezingsprogramma. De bedrijfsopvolgingsregeling gaat GroenLinks hervormen. Dit is een vrijstelling van schenk- en erfbelasting voor mensen die een bedrijf erven of geschonken krijgen.
GroenLinks wil namelijk dat mensen die een bedrijf erven gewoon belasting afdragen en geen vrijstelling hiervoor krijgen. Een andere maatregel is het afschaffen van de jubelton, een vrijstelling binnen de schenkbelasting. Door deze vrijstelling kunnen mensen aan iemand anders, vaak aan eigen kinderen of andere familieleden, belastingvrij ruim 100.000 euro schenken voor het kopen of verbouwen van hun eigen huis.
‘Versneld afbouwen hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait’
GroenLinks wil voorkomen dat er door overheidssubsidie een grotere ongelijkheid komt en dat huizenprijzen worden opgedreven. Daarom stelt men voor om de hypotheekrenteaftrek versneld af te bouwen. En ook het eigenwoningforfait, een bijtelling op het inkomen waardoor men belasting betaalt als bezitter van een eigen huis, moet gelijkmatig met de hypotheekrenteaftrek worden afgebouwd. Men wil ervoor zorgen dat bij deze afbouw de middeninkomens niet onevenredig hard worden geraakt.