Eemshaven: In 50 jaar van uithoek naar energiecentrum

Cas König van Groningen Seaports in de Eemshaven, cruciaal voor de energievoorziening. Foto: Reyer Boxem

De Eemshaven viert in 2023 zijn 50-jarig bestaan. Het gebied is cruciaal voor de energievoorziening.

Toen koningin Juliana op 7 juni 1973 de gloednieuwe Eemshaven opende, was er nog weinig te zien. Nou ja, het dorpje Oterdum dat ervoor moest plaatsmaken, was nog niet helemaal afgebroken. Een paar jaar later kon je met een houten loopplank de dijk over, om via een ponton met een veerboot naar het Duitse eiland Borkum te gaan. En er werd een elektriciteitscentrale gebouwd. Maar dat was het wel zo’n beetje.

Klik op de kaart voor grotere weergave (opent in nieuw tabblad)

Illustratie: Jelrik Atema

Eemshaven cruciaal voor energievoorziening

Hoe anders is het nu. Die elektriciteitscentrale is in de loop der jaren uitgegroeid tot de grootste van het land, met 1,8 GW capaciteit goed voor zo’n 10 procent van alle ‘centrale’ energieopwekkingscapaciteit (los van zon en wind). Iets ten noordwesten staan de kolen- en biomassacentrale (1,5 GW) en de gasgestookte Magnum-centrale (1,4 GW). Combineer dat met de stroomkabels die de Eemshaven verbinden met het Noorse en Deense stroomnet (elk 700 MW) en het Gemini-windpark (600 MW) en je ziet dat deze noordelijke uithoek cruciaal is voor de elektriciteitsvoorziening. Geen wonder dat Google juist hier een datacentrum heeft gebouwd.

Sinds kort is de haven ook cruciaal voor de gasvoorziening. In een paar maanden tijd werd er een drijvende lng-terminal gebouwd die per jaar 8 miljard kuub vloeibaar aardgas kan invoeren.

Eerder maakte EW een reportage over de Eemshaven: Noordoost-Groningen: Powerhouse van Nederland

Het cynisme over de Eemshaven van de eerste jaren heeft plaatsgemaakt voor torenhoge ambities. Energiebedrijven hopen dat er gigantische windparken op de Noordzee komen – gebouwd vanuit de Eemshaven – en met kabels die er aan land komen. Die stroom moet in de Eemshaven met elektrolysers worden omgezet in waterstof, waarop industrie en gascentrales kunnen overstappen. Maar eerst moet er een jubileum gevierd.