EW licht alle verkiezingsprogramma’s thematisch door. Deze keer is het vestigingsklimaat aan de beurt. Wat vinden de partijen? Welke concrete voorstellen doen ze?
BBB
Wil het vestigingsklimaat bevorderen door oneerlijke concurrentie met het buitenland tegen te gaan. De partij investeert graag evenveel in mogelijkheden tot uitbreiding voor Nederlandse bedrijven, als in een beter vestigingsklimaat voor buitenlandse bedrijven.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Buitenlandse werknemers welkom indien meerwaarde en huisvesting beschikbaar is
• Beschikbaar stellen arbeidsongeschiktheidsverzekering voor iedere werkende inwoner
• Onafhankelijkheid bewaken van buitenland bij primaire levensbehoeften
• Loonkloof man-vrouw dichten
• Nationale werkgarantie- en omscholingsfonds voor mensen met minder toekomstperspectief
• Nieuwe pensioenwet terugdraaien
• Inspraak pensioengerechtigden op keuzes pensioenfondsen
• Tarief zzp’ers in publiek domein gemaximeerd ten opzichte tarief vaste dienst
• Ontwikkelen clusters waar bedrijven, universiteiten, financiers en overheid elkaar ontmoeten, inspireren en versterken
• Midden- en kleinbedrijf beschermen tegen regeldruk en administratieve lasten
• Niet importeren wat we hier niet mogen produceren
• Klimaat, milieu en gezondheidseisen van importproducten gelijk aan binnenlandse eisen
• Ambitieuze industriepolitiek voor sectoren waarin Nederland vooroploopt
• Verminderen regel- en vergunningendruk voor bedrijfsleven
• Kritisch volgen nieuw systeem ‘CO2-belasting’
• Toegankelijke regeling voor innovatie kleine ondernemers
• Evenveel investeren in uitbreidingsmogelijkheden Nederlandse bedrijven als verbeteren vestigingsklimaat buitenlandse bedrijven
• Contant afrekenen moet mogelijk blijven, voor particulieren en ondernemers
• Bedrijfsopvolgingsregeling handhaven met tarieven 2023
• Op nationaal en internationaal niveau regelgeving verminderen
• Geanonimiseerd datagebruik mogelijk maken bij ontwikkeling innovaties
• Vergunningstrajecten voor biotechvergunningen versnellen
• Recht van dagvaarding door incassobureaus wordt beperkt
• Microkredietinstelling oprichten met focus op sociale schuldhulpverlening
• Minimumloon verhogen
CDA
Wil overheidsbeleid voorspelbaarder maken, en daarbij het principe hanteren van ‘een regel erbij is een regel eraf’. De partij stelt voor dat elke gemeente een bedrijfseffectrapportage opstelt, en dat er subsidies komen voor innovatieve mkb-bedrijven.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Voorspelbaar overheidsbeleid ter bevordering vestigingsklimaat
• Bedrijfseffectrapportage in iedere gemeente
• Nederlandse aanvullingen op Europese regels beperken
• Hanteren principe ‘Een regel erbij is een regel eraf’
• Rapportageverplichtingen met 25 procent verminderen
• Maakindustrie en boeren beschermen tegen buitenlandse concurrentie
• Plan om bedrijven die aan winstdeling doet in vijf jaar te verdubbelen
• Normeren, beprijzen en subsidiëren grootste vervuilende bedrijven
• Afschaffing volume tarifering en belastingvoordelen voor grote industriële energiegebruikers
• Evenredige belasting internationale bedrijven
• Vaste baan als norm, flexibilisering arbeidsmarkt terugdringen
• Bedrijfsopvolgings-regeling behouden
• Betere financiering mkb met mkb-bank
• Mkb-toets bij relevante wet- en regelgeving
• Subsidies voor het (innovatief) mkb
• Minimumloon verhogen
D66
Wil maatschappelijke kosten nadrukkelijker meerekenen, zodat de economie ‘de samenleving als geheel ten goede komt’. Sociaal georiënteerde ondernemingen worden wettelijk erkend als maatschappelijke BV (BVm).
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Jaarlijks 1 miljard euro voor investeringen in groene en circulaire economie
• Publiek-private investeringsbank voor klimaattransitie
• Meer slagkracht Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen
• Toekomstraad voor advies over bedrijfslevenbeleid en inrichting economie
• Afrekenbare doelstellingen om regeldruk terug te dringen
• Strengere toets op introductie nieuwe regels
• Verhogen en indexeren omzetgrens verplichte accountantscontrole
• Aanpassen regels die innovatie in de weg zitten
• Investeren Energie-investeringsaftrek en Versnelde klimaatinvesteringen industrie
• Eén loket voor vragen mkb’ers over financiering, verduurzaming en digitalisering
• Verpandingsverboden opheffen
• Stimuleren regionale bedrijfs-ecosystemen
• Digitaal impactregister met economische, sociale en ecologische impact van producten
• Wettelijke erkenning sociale ondernemingen als maatschappelijke BV (BVm)
• Uitbreiden rapportageplicht over maatschappelijke effecten
• Meer macht voor mededingingsautoriteiten om centralisatie marktmacht te voorkomen
• Aanscherpen corporate governance code
• Vaststellen eisen jaarverslagen bedrijven
• Drie procent nationaal inkomen investeren in onderzoek en innovatie
• Mogelijk maken ‘winwin-lening’ voor kleine ondernemers
• Belastingaftrek voor verliezen bij risicovolle investeringen in jonge bedrijven
• ‘Sandbox model’ voor nieuwe ideeën ondernemers
• Hogere belasting op inkomsten uit onderneming
• Mkb-winstvrijstelling maximaliseren
• Minimumloon verhogen naar tenminste 17,50 euro in 2028
GroenLinks-PvdA
Wil dat werkenden invloed kunnen uitoefenen op het bedrijf waar ze werken en zet vol in op vergroening van de industrie, ook in Europees verband. De partij wenst een certificeringsstelsel voor beloningsbeleid en stevige boetes bij bedrijfsdiscriminatie.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Heffing op de lozing van restwarmte voor energie-intensieve bedrijven
• Energiebesparingsplicht aanscherpen
• Arbeidsvoorwaarden vervoersbedrijven verbeteren
• Stoppen met stimuleren marktwerking in OV
• Werkgevers belonen die mensen in vaste dienst nemen
• Kleine ondernemers ondersteunen bij loondoorbetaling bij ziekte
• Aanbestedingsprocedures toegankelijker maken voor mkb-bedrijven
• Lokale ondernemers en kleine winkeliers beschermen
• Onderzoeken marktmonopolies gedwongen opbreken
• Onafhankelijke instantie gaat vergroening bedrijven controleren
• Fossiele subsidies afbouwen
• Gratis rechten op vervuiling afschaffen
• Clawback-optie voor bedrijven die subsidies niet gebruiken
• Overheid investeert in baanbrekende innovaties
• Landelijk programma om bedrijventerreinen te vergroenen
• Winstdelingsregeling bij bedrijven met meer dan honderd werknemers
• Meer zeggenschap werknemers binnen bedrijf
• Buy Now Pay Later-diensten moeten verplicht transparantie bieden
• Stoppen met handel in schulden door incassobureaus
• Stevige boetes bij (stage) discriminatie bedrijven
• Arbeidsinspectie uitrusten om discriminatie bij werving en selectie tegen te gaan
• Certificeringsstelsel eerlijk beloningsbeleid voor grote bedrijven
• Belasting invoeren over digitale omzet van techbedrijven
• ‘Grote vervuilers’ extra belasten
• Overwinsten voor groot deel wegbelasten
• Strategische autonomie EU bevorderen om belastingontwijking aan te pakken
• Fossiele subsidies afbouwen
• Verpakkingsbelasting invoeren
• Afvalstoffenbelasting verhogen
• Vrijstelling grootverbruikers op drinkwaterbelasting afschaffen
• Omzetbelasting voor commerciële bijlesinstituten
• Minimumloon verhogen naar 16 euro per uur
Nieuw Sociaal Contract
Wil een strategisch industriebeleid op Nederlands en EU-niveau om cruciale industrieën te behouden. Verder verlangt de partij dat er ‘leerpaden’ komen voor functies met grote personeelstekorten en dat er een Nationale Ontwikkelingsmaatschappij wordt opgericht. Bedrijven moeten bindende doelstellingen krijgen voor gebruik van gerecycled materiaal.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Toegevoegde waarde voor Nederlandse welvaart wordt criterium in vestigingsbeleid
• Uitzendarbeid voorbehouden voor ‘piek en ziek’
• Fiscale, sociale behandeling werknemers, uitzendkrachten, zelfstandigen gelijktrekken
• Ontslagrecht toekomstbestendig maken
• Rechtszekerheid borgen voor werkenden en werkgevers
• Meetbare criteria voor zzp’ers en opdrachtgevers
• Transitievergoeding bij ontslag storten in persoonlijk ontwikkelbudget werkenden
• ‘Leerpaden’ voor functies met grote personeelstekorten naar Deens model
• Hernieuwd ‘aanvalsplan’ voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
• Administratieve lasten mkb’ers verlagen
• Verplichte loondoorbetaling terug naar één jaar
• Coulance bij terugbetalingstermijnen schulden door coronalockdowns
• Belastingvoordelen van private equity terugdringen
• Bedrijfsopvolgingsregeling voor familiebedrijven behouden
• Toegang tot non-bancaire financiering bevorderen
• Duurzaamheidslening op nationaal niveau voor het kleine mkb
• Fondsen beschikbaar stellen voor risicovolle beginfase bedrijven
• Samenwerking bedrijfsleven, kennisinstellingen en decentrale overheden versterken
• Meer regie bij uitgaven Groeifonds aan innovatiebeleid
• Groeifonds, delen RVO en InvestNL fuseren tot Nationale Ontwikkelingsmaatschappij
• Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk en innovatiebox handhaven
• Handhaven fiscale faciliteiten voor innovatie
• Handhaven aftrek voor milieu-investeringen
• Ontwikkelen strategisch industriebeleid op Nederlands en EU-niveau
• Maatregelen om cruciale industrie in Nederland of Europa te houden
• Strategische voorraden en productielijnen kritische producten
• Modulair en reparabel ontwerpen van producten stimuleren
• Bedrijven verplichten tot inzameling, hergebruik en recycling van materialen
• Bindende doelen voor gebruik gerecycled materiaal
• Herijken minimumloon op basis van Europese richtlijn toereikende minimumlonen
PVV
Heeft in het verkiezingsprogramma weinig aandacht voor het vestigingsklimaat. De partij zegt wel tegen onnodige regels en verplichtingen voor zzp’ers te zijn en tewerkstellingsvergunningen te willen invoeren voor arbeidsmigranten.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Geen onnodige extra regels en verplichtingen voor zzp’ers
• Betaalbaar vrijwillig verzekeren arbeidsongeschiktheid en pensioen
• Geen EU-bemoeienis met Nederlandse arbeidsmarkt
• Tewerkstellingsvergunningen invoeren voor arbeidsmigranten
SP
Vindt dat Nederland te lang is gerund als een bedrijf. De partij wil de energievoorziening nationaliseren, en werkgevers verplichten om een Nederlandse cursus aan te bieden aan arbeidsmigranten. Daarnaast moet er een cao komen om de salarissen van topbestuurders te reguleren.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• In grote bedrijven krijgen werknemers evenveel zeggenschap als aandeelhouders
• Aandeelhouders die langer aandelen bezitten krijgen dubbel stemrecht
• Bestuurders en toezichthouders kunnen vervolgd worden bij misstanden
• Bij staatsdeelnemingen mogen topinkomsten niet hoger zijn dan die van premier
• Verbod op politieke sponsoring door bedrijven
• Alle medewerkers krijgen deel van winst
• Vitale infrastructuur, zoals de energievoorziening, nationaliseren
• ‘Graaiflatie’ bestrijden
• Winstbelasting grote bedrijven verhogen
• Nationale betaal- en spaarbank oprichten
• Aanbestedingen ‘mkb-vriendelijk’ maken
• Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek verhogen
• Subsidies aan fossiele energiebedrijven stilzetten
• Subsidies vergroening bedrijfsactiviteiten moet tot publieke zeggenschap leiden
• CO2-heffing op alle vervuilende bedrijven
• Energiebelasting omhoog voor grootgebruikers, omlaag voor mkb
• Bedrijven dwingen gebruik plastic af te bouwen
• Stagiairs krijgen eerlijke vergoeding
• Salarissen topbestuurders worden onder een cao gebracht en getemperd
• Salarissen topbestuurders nooit meer dan tienvoud laagstbetaalde werknemer
• Zzp’ers krijgen recht op betaalbaar pensioen en collectieve verzekering
• Nulurencontracten afschaffen, vast contract als norm
• Werkgever verplichten cursus Nederlands aan te bieden voor arbeidsmigranten
• Ouderschapsverlof uitbreiden tot 12 maanden gezamenlijk
• Onderzoeksfonds waarin bedrijven opdrachten kunnen aanbieden
• Winsten frauderende bedrijven worden afgepakt, vergunningen mogelijk ingetrokken
• Discriminatie arbeidsmarkt streng bestraffen
• Lobby grote bedrijven in Brussel drastisch inperken
• Minimumloon verhogen naar 16 euro per uur
VVD
Wil het vestigingsklimaat beschermen door pensioenfondsen te stimuleren tot investeringen in start-ups, de regeldruk op het mkb te verminderen en de Europese interne markt homogener te maken.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Bij vestiging moet bedrijf aantonen dat gemeenschap arbeidspopulatie aankan
• Verhogen subsidies om mbo’ers op de werkvloer op te leiden
• In regelgeving kleine en grotere bedrijven onderscheiden
• Werkgeverslasten verlagen
• Ondernemersakkoord sluiten om gunstig vestigingsklimaat te behouden
• Start-ups stimuleren door toegang tot kennis universiteiten te verschaffen
• Pensioenfondsen stimuleren om in start-ups te investeren
• Bedrijfsopvolgingsregeling behouden
• Toegang financiering mkb verbeteren
• Meetbaar doel om regeldruk op mkb te verminderen
• Faillissementsrecht moderniseren
• Coulant omgaan met terugbetalen coronaschuld ondernemers
• Uitzonderingen voor ondernemers die niet kunnen voldoen aan eisen zero-emissiezones
• Mogelijk maken ter plaatse aangifte te doen voor ondernemers
• Ondernemers mogelijkheid bieden cyberweerbaarheidsscan uit te voeren
• Gemeenten stimuleren om winkelgebieden toekomstbestendig te maken
• Hervorming van loondoorbetalingsregels
• Failliete ondernemers jaar lang uitzonderen van vermogenstoets
• Aparte rechtsvorm zzp’ers
• Strategisch handels- en investeringsbeleid
• Europese interne markt verder homogeniseren
• Belastingen op werk verlagen
• Werkkostenregeling verruimen
• Meer mogelijkheden om werknemers mee te laten profiteren van winst bedrijf
• Bijna gratis kinderopvang voor werkenden
• ‘Buy Now, Pay Later’ constructies streng reguleren
• Werkenden krijgen in overleg met werkgevers meer vrijheid met werktijden en thuiswerken
• Invoeren arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen
• Hogere WW-uitkering die stapsgewijs afbouwt
• Bijdrage van bedrijven om mensen met afstand tot arbeidsmarkt aan werk te helpen
• Wet toezicht gelijke kansen bij werving en selectie invoeren
• Verlengen marginale CO2-heffing tot 2040
• Zonne-energie stimuleren bij ondernemers
• Verkennen noodknop hoge energieprijzen
• Onbepaalde verhoging minimumloon
Lees verder onder het kader
Overige partijen: opmerkelijke voorstellen vestigingsklimaat
50PLUS wil een lastenverzwaring van vijf miljard voor bedrijven om de partijplannen te bekostigen. Financiële meevallers moeten evenredig aan gepensioneerden toebedeeld worden.
BIJ1 streeft naar een 30-urige werkweek met loonbehoud, wil menstruatieverlof instellen en zet in op faciliteren van de noden van werknemers, zoals kolven of bidden, op de werkvloer.
BVNL wil afschaffing van de dividendbelasting en een forse verlaging van de vennootschapsbelasting. Maar multinationals moeten een ‘fair share’ betalen.
ChristenUnie wil een certificaat voor uitzendbureaus, waarvoor diverse vestigingscriteria gelden. De partij streeft voorts naar Europese afspraken over vestigingseisen voor ondernemers en vindt dat er een Kenniscentrum Bedrijfsovername en -start moet komen.
DENK ziet het mkb als motor van de economie. De partij wil deze bedrijven ondersteunen met een mkb-regeldrukcheck, en ze van geld voorzien vanuit één overheidsbank en een kredietbank voor kleine ondernemers.
Forum voor Democratie zet zich in voor versoepeling van het ontslagrecht voor het mkb en wil de doorbetalingsverplichting bij ziekte van werknemers verkorten tot één jaar. De zelfstandigenaftrek voor zzp’ers wordt verhoogd tot 15.000 euro.
JA21 zet in op een toets voor vestigingsklimaat bij de implementatie van nieuw beleid en wil extra geld vrijmaken voor regelingen die bedrijven stimuleren, zoals de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO), de Energie-investeringsaftrek (EIA) en de Milieu-investeringsaftrek (MIA).
Partij voor de Dieren wil een einde aan ‘belastingontwijking door multinationals’ door alle deals met bedrijven openbaar te maken en er bij andere ‘belastingparadijzen’ op aan te dringen dat die hetzelfde doen.
SGP wil zeker een kwart van de regels voor mkb’ers en familiebedrijven schrappen, terwijl grote bedrijven ‘een eerlijker aandeel’ moeten leveren, zonder dat hun concurrentiepositie wordt verwaarloosd.
Volt wil één Europese meevallersheffing, om bedrijven te extra te belasten die profiteren in een crisis. Grote ‘vervuilende’ bedrijven worden verplicht een klimaatplan in te leveren.
