Wet tegen schijnzelfstandigheid brengt pensioenfondsen in zwaar weer

Beeld: ANP

Pensioenfondsen maken zich grote zorgen over schijnzelfstandigen en het principe ‘geen premie, wel recht’. Dat houdt in dat werknemers recht kunnen hebben op een uitkering van het pensioenfonds in hun bedrijfstak, ook al heeft de werkgever nooit pensioenpremies afgedragen aan dat fonds.

Dat mechanisme dreigt op grote schaal in werking te treden, als de ­Belastingdienst per 2025 strenger gaat controleren op schijnzelfstandigheid en er in 2026 nieuwe wetgeving wordt ingevoerd om te verduidelijken wie zelfstandige is (zzp’er) en wie niet. Mogelijk werken minimaal 200.000 zzp’ers van de 1,2 miljoen zzp’ers onterecht onder die vlag en zijn zij eigenlijk werknemer. Met alle bijbehorende rechten – zoals een ­uitkering van het pensioenfonds.

De Pensioenfederatie, de belangenclub van pensioenfondsen, schat dat haar leden bij deze aantallen schijn­zelfstandigen jaarlijks zo’n 1,3 miljard euro aan pensioenpremies mislopen. Maar de fondsen moeten voor deze groep mogelijk straks wel pensioenen uitkeren. ‘Een last die door het pensioenfonds niet is te dragen,’ zegt de Pensioenfederatie.

‘Geen premie, wel recht op een pensioen’ is ingevoerd om werknemers te ­beschermen tegen werkgevers die pensioenpremies in hun eigen zak stoppen, in plaats van die over te maken aan het ­pensioenfonds. Maar, zegt de Pensioenfederatie, dat principe is nooit bedoeld voor een massale aanpassing na het jarenlang niet-handhaven op schijnzelfstandigheid.

De Pensioenfederatie adviseert het ­kabinet om in de wet terugwerkende kracht uit te sluiten voor deze gevallen. Dat voorkomt dat pensioenfondsen ­bedrijven achter de vodden moeten gaan zitten die schijnzelfstandigen hebben ­ingehuurd. Voor de bedrijven zelf is het ook plezierig. Pensioenpremies lopen al snel op tot 20 procent van het loon. Het kan dus flink in de papieren lopen als een pensioenfonds premies komt naheffen.

Schrijf u in voor onze ochtendnieuwsbrief

Abonneer u op de gratis nieuwsbrief EW Ochtend en start de dag scherp met de belangrijkste artikelen over politiek, economie en buitenland.