Elke week geven drie deskundigen antwoord op vragen van lezers over financiële en juridische kwesties.
Terras
De Vereniging van Eigenaren (VvE) van ons appartementencomplex heeft een kort geding over de omvang van ons terras verloren. Ik gebruik het al sinds 1984. Nu wil de VvE per bodemprocedure achterhalen hoe de rechten liggen bij verkoop. Bij verjaring gaan die toch over op de nieuwe eigenaar? C.H., Ede
mr. Kristien Aerts-de Kok Advocaat – civiel onroerend goed bij RST advocaten in Steenbergen
Het is niet duidelijk of de rechter een uitspraak heeft gedaan over het gebruiksrecht of over de omvang van het privégedeelte. Feit is dat de voorzieningenrechter een voorlopige uitspraak doet, in afwachting van de bodemprocedure. De verjaringsproblematiek is niet eenvoudig.
In het algemeen geldt dat iemand die een goed in bezit neemt, daarvan na tien jaar goede trouw en na twintig jaar kwade trouw eigenaar wordt, mits het bezit niet is onderbroken. Degene die dan het bezit heeft, wordt eigenaar. De rechtsopvolger van de bezitter gedurende de verjaringstermijn, zet die termijn voort. Er begint geen nieuwe termijn. Wel kan de termijn van tien jaar twintig jaar worden, als de opvolger te kwader trouw is.
Toch kan verkrijging door verjaring binnen het appartementsrecht lastig liggen. Het hof in Leeuwarden oordeelde dat er bij gemeenschappelijke gedeelten sprake is van houderschap. Een houder kan nooit bezitter worden en daardoor geen eigendom verkrijgen. Lagere rechtspraak gaat daar niet altijd in mee. Wel kan door verjaring een exclusief gebruiksrecht worden verkregen. Het blijft moeilijke juridische materie waarover je niet even kort advies kunt geven.
Erfgenaam
Twee volwassen kinderen uit mijn eerste huwelijk zijn bij testament erfgenamen van mijn huidige vrouw. We zijn op huwelijkse voorwaarden getrouwd. Wat is de juridische relatie tussen kinderen en vrouw als ik overlijd? C., Zeist
prof.mr.dr. Bernard Schols – Hoogleraar successierecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen
Vooraf merk ik op dat het niet altijd vanzelfsprekend is dat iemand stiefkinderen tot erfgenamen benoemt. Voor het antwoord op uw vraag is van belang of u zelf ook een testament hebt. In een testament beslist u immers zelf wie erft en wat hij erft (op de legitieme portie na). Als u geen testament hebt gemaakt, ‘stuurt’ de overheid uw vermogen weliswaar naar de langstlevende echtgenoot, maar met een ingebouwde oplossing om het ‘stieffamiliegevaar’ te beteugelen. Ofwel: om te voorkomen dat de familie van uw echtgenote er met erfstukken vandoor gaat, kunnen de kinderen hun, op het kindsdeel gebaseerde en pas bij het overlijden van de langstlevende opeisbare geldvordering direct laten uitbetalen in spullen.
Maar hun stiefmoeder krijgt wel het vruchtgebruik van deze goederen tot aan haar overlijden. Als het vruchtgebruik eindigt, zijn de spullen al van de kinderen. Uiteraard kunt u ook zelf een vruchtgebruiktestament (of ander maatwerktestament) laten maken.
Schenking
Een kennis heeft haar zoons geld geleend voor de aankoop van hun huizen. Ze betalen rente en trekken die af in box 1. Zijn kwijtscheldingen op de leningen schenkingen, en geldt de jaarlijkse vrijstelling? B.V., Baarn
mr. Angela Luijsterburg – Notaris bij Linders Notarissen Breda
Ook kwijtscheldingen op geldleningen worden als schenkingen gezien. De schenking is de overeenkomst om niet, die ertoe strekt dat de ene partij (de schenker) ten koste van het eigen vermogen de andere partij (de begiftigde) verrijkt. Er geldt voor alle soorten schenkingen door ouders aan kinderen een totaal van schenkbelasting vrijgesteld bedrag van 5.304 euro per jaar.
Een kwijtschelding hoef je niet per se notarieel vast te leggen. Dit is wel verstandig als er voorwaarden aan de schenking worden verbonden, zoals een uitsluitingsclausule. Daarmee voorkom je dat het geschonken vermogen in een (toekomstige) gemeenschap van goederen van het kind terechtkomt en bij een scheiding moet worden gedeeld met de (ex-)partner. Ook geeft een notariële akte dwingend bewijs dat de kwijtscheldingen hebben plaatsgehad, zodat het vermogen te zijner tijd niet meer fiscaal tot de erfenis van de ouder wordt gerekend.