De feiten: Meta stopt met politieke advertenties in EU vanwege strengere regels
Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, stopt per oktober met politieke advertenties in landen van de Europese Unie. Aanleiding is een nieuwe EU-verordening die meer transparantie rond politieke reclame afdwingt.
Door de nieuwe regels moeten techbedrijven duidelijk maken wie de afzender van een politieke advertentie is. Ook mogen afzenders minder gericht adverteren op basis van persoonlijke gegevens zoals leeftijd, woonplaats en interesses.
Daarnaast mogen afzenders uit landen buiten de EU in de aanloop naar verkiezingen geen politieke advertenties meer plaatsen.
Verbod gaat kort voor Kamerverkiezingen in
Meta noemt de eisen ‘onwerkbaar’ en ‘juridisch onzeker’, maar zegt dat het “na uitgebreide gesprekken met beleidsmakers’ geen andere keus zag dan deze ‘moeilijke beslissing’.
De maatregel geldt alleen voor betaalde campagnes. Politici en partijen kunnen nog steeds gewone berichten posten op Meta-platforms.
Eerder maakte Google al een vergelijkbaar besluit bekend.
De ingang van het verbod is vlak voor de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober.
Wie zegt wat over Meta’s stopzetten van politieke advertenties?
Bron: Meta, Europese Commissie- Woordvoerder Meta: ‘Het stopzetten van betaalde politieke advertenties verhindert gebruikers in de EU niet om deel te nemen aan politieke discussies op het platform. Ook politici, kandidaten en gekozen functionarissen kunnen gewoon politiek materiaal blijven maken en delen.’
- Europese Commissie: ‘De verordening is bedoeld om EU-burgers beter inzicht te geven in politieke boodschappen en om democratische processen te beschermen. En om zorgen over manipulatie van informatie en buitenlandse inmenging bij verkiezingen aan te pakken, evenals het gebruik van persoonsgegevens voor politieke advertenties.’
EW’s visie: Politieke AI-campagnes blijven gelukkig buiten Europa
Door: Sam Verbeek, redacteur TechPolitieke campagnes verliezen in oktober een krachtig wapen: de betaalde post. Facebook en Instagram bieden dan nog wel een podium, maar niet langer een versterker. Geen targeting. Geen betaalde zichtbaarheid. Alleen bereik op eigen kracht.
Voor de Nederlandse politiek komt de regelgeving op een interessant moment. Drie weken na invoering zijn er Tweede Kamerverkiezingen. Dat betekent dat politieke partijen moeten improviseren. Socialemediateams worden teruggeworpen op ouderwets handwerk: scherpere teksten en betere timing.
Meta versus Europa: streng toezicht leidt tot terugtrekking
Meta noemt de EU-regels ‘onwerkbaar’. Daarmee bedoelt het: ze zijn te vaag, waardoor er risico is op overtreden van de regels, en ze naleven kost te veel moeite. De boodschap is duidelijk: als Europa streng is, dan haken wij af.
Eerder ontzegde CEO Mark Zuckerberg Europeanen ook de toegang tot Llama, het AI-model van Meta. De regelgeving van de Europese AI Act was hem te streng.
Waarom verbod op politieke AI-campagnes Europa beschermt
Europa hoeft het verbod niet te betreuren. Het voorkomt iets wat we beter kunnen missen.
In 2026 lanceert Meta namelijk een nieuw advertentiemodel dat AI inzet voor het hele reclamespectrum: tekst, beeld, video, doelgroepselectie, optimalisatie. Een adverteerder voert een afbeelding, een doel en een budget in. De rest gaat vanzelf. Gepersonaliseerd op basis van locatie, klikgedrag en interesses.
Dat dit model in Europa niet voor politiek gebruik beschikbaar wordt, is maar goed ook. Hoewel deze technologie voor commerciële doeleinden grotendeels onschuldig is, verandert ze fundamenteel van karakter zodra het over verkiezingen gaat.
Wat politieke AI-campagnes hadden kunnen zijn
Had Meta politieke campagnes wél toegestaan, dan kon een partij met één standpunt duizenden versies ervan laten maken − afgestemd op wie je bent, wat je bezit, waar je woont.
Een kiezer in Amsterdam krijgt een hoopvol verhaal over starterswoningen. Een huiseigenaar in Drenthe ziet een belofte van rust en behoud. Een vastgoedinvesteerder hoort iets over stabiele rendementen. Eén partij, drie boodschappen, met AI afgestemd op de ontvanger.
Dat scenario blijft Europa nu bespaard, omdat Europese regels politieke advertenties aan banden leggen. En dat blijkt een vooruitziende keuze.