De samenleving moet alles doen om gas te sparen en bedrijven te stutten, schrijft Joris Heijn.
Te midden van alle economische onzekerheid, is er een geruststellende gedachte. Mits je het niet te bont maakt, betaal je volgend jaar als consument maximaal 1,45 per kubieke meter voor je gas en 40 cent per kilowattuur voor je elektra. Huishoudens blij, inflatie beter onder controle, missie geslaagd.
Prijsplafond verergert gasprobleem
Lees ook dit commentaar van Joris Heijn: Faalt de energiemarkt, of faalt de overheid?
Was het maar zo simpel. Want het prijsplafond verergert de gasproblemen alleen maar. Sinds Rusland vorig jaar de gaskraan dicht begon te draaien, is er schaarste aan gas op het Europese continent. Als de vraag grofweg net zo hard daalt als het aanbod, is er niet zoveel aan de hand met de prijs. Maar dat is juist het probleem. Gas is cruciaal voor het verwarmen van veel huizen en voor veel industrieën, zoals de chemie. Aan een biertje in de kroeg kun je voorbij lopen als de prijs vertienvoudigt, aan een kuub aardgas minder.
Europa heeft afgelopen jaar in rap tempo alternatieven gezocht voor Russisch gas. Dat is goed gelukt. De gasopslagen voor de winter zijn goed gevuld. Volgens een recent rapport van het Internationaal Energieagentschap is er een redelijk goede kans dat Europa dit jaar niet zonder gas komt te zitten, míts het gasverbruik voldoende daalt. Want de Europese importterminals voor vloeibaar gas (lng) draaien al op volle toeren. Heel veel meer kan er simpelweg niet bij. En daarmee is ook het gas dat ‘wij’ kunnen verstoken beperkt.
Vraag moet in lijn komen met kleiner aanbod
Als er komende zomer geen Russisch gas meer is om in de winterbuffer te stoppen, wordt het probleem eerder groter dan kleiner. Overheid, bedrijven en burgers moeten dus actie ondernemen om het gasverbruik te minderen, net zolang tot vraag en aanbod weer bij elkaar komen tegen een draaglijke prijs.
Joris Heijn: Bibberen, of beven? Wat te doen met Gronings gas?
Een prijsplafond werkt daarbij contraproductief. Het ontneemt de besparingsprikkel en wekt onterecht de indruk dat 1.200 kuub aardgas verstoken ‘normaal’ is. Wat wel structureel helpt, is bijvoorbeeld mensen stimuleren oude ijskasten en wasmachines te vervangen door zuinigere. En verhuurders dwingen om slecht geïsoleerde huizen aan te pakken. Voor een overheid die marktwerking hekelt, wordt er opvallend weinig aanstalten gemaakt om de machtsmiddelen van de staat – dwang, subsidie – in te zetten.
Industrie trekt aan kortste eind
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout