Ik was bang voor VR-brillen, maar dat sloeg nergens op

Nieuwe technologieën kunnen er eng uitzien, maar kunnen ook enorme voordelen hebben in de gezondheidszorg. Dit ondervond Zihni Özdil bij een bijeenkomst over het onderwerp.

Waar denkt u aan bij het woord ‘computerspel’?

De meeste mensen van mijn leeftijd en ouder zullen een Nintendo of Sega voor zich zien. Met jochies die Mario of Sonic spelen.

Tegenwoordig zijn het de Playstation en de Xbox die populair zijn. En natuurlijk verslavende spelletjes op Facebook en op de smartphone.

Maar wist u dat gametechnologie tegenwoordig ontzettend geavanceerd is?

Zo geavanceerd, dat de Amerikaanse luchtmacht computerspellen gebruikt om piloten te trainen?

Zelfs voor de training van piloten voor hoogstaande gevechtsvliegtuigen zoals de F-35.

Flight Simulators, om precies te zijn. De gametechnologie hiervoor is uitgebreid met Virtual Reality (VR, virtuele werkelijkheid), Augmented Reality (AR, aangevulde werkelijkheid) en Extended Reality (XR, uitgebreide werkelijkheid).

Die drie vallen onder de noemer ‘Immersieve Technologie’.

Zorg onder dubbele druk

Eerder schreef ik een column over de Apple Vision Pro.

Mijn conclusie was dat de toenemende doorontwikkeling van VR, AR en XR gaat zorgen voor een ‘totale dystopie van atomisering, individualisering en ontmenselijking’.

Daar moet ik nu radicaal op terugkomen.

Dat zit zo. Deze week was ik op de Hogeschool Rotterdam bij een presentatie van een stichting die samen met ziekenhuizen, overheden en het bedrijfsleven Immersieve Technologie ontwikkelt.

De zorg staat ontzettend onder druk. Je zou zelfs kunnen zeggen onder dubbele druk. Nederland heeft niet alleen veel te weinig artsen en verpleegkundigen, maar ook heel beperkte ruimte om die zorgprofessionals te kunnen opleiden.

Tijdens de bijeenkomst aan de hogeschool leerde ik dat er zo weinig opleidingsplekken zijn, dat dit vergrijzende land zich ontzettend zorgen moeten maken.

Behalve als we gaan inzetten op Immersieve Technologie.

Beter dan in het ‘echt’

Tot mijn eigen verbazing raakte ik diep onder de indruk van waarmee die stichting bezig is. Bijvoorbeeld: met Apple Vision Pro-achtige brillen op, kun je alle 72 Nederlandse ziekenhuizen realistisch en precies hercreëren.

Je ziet dan bijvoorbeeld in een operatieruimte een virtuele patiënt liggen, die met je praat en reageert als een echt mens. Door middel van zorgvuldig gekozen datasets kan dat tegenwoordig zeer realistisch. Inclusief gezichtsuitdrukkingen.

Virtueel kun je dan van die patiënt de bloeddruk meten. Of een prikje geven. Of medicatie toedienen. Of opereren. De mogelijkheden zijn eindeloos.

Liefst 50 procent van het praktijkleren kan worden vervangen door realistische Immersieve Technologie. Kunt u zich voorstellen wat een verademing dat zou zijn voor het Nederlandse zorgstelsel?

Het wordt nog mooier. Wat ik ook niet wist, is dat veel praktijkleren niet gebeurt met echte patiënten. Maar met poppen of met acteurs. En Immersieve Technologie biedt iets wat poppen en acteurs niet kunnen bieden: rood worden, pukkels hebben, braken, enzovoort. Met andere woorden: het is zelfs een nog betere manier om zorgprofessionals op te leiden dan in het ‘echt’!

Stimuleer deze technologie

In alle openheid: ik werk zelf aan een hogeschool. Maar dat is niet de reden dat ik het volgende ga bepleiten. Wie mijn oeuvre kent, weet dat ik niemand spaar als ik kritiek wil geven.

Het is hoog tijd dat Nederland de doorontwikkeling van deze technologie extra gaat stimuleren. Dat begint bij praktische opleidingen. Want het zijn afgestudeerde hbo-techneuten die de apparaten en digitale omgevingen voor deze technologieën moeten bouwen.

Weet u welk land hier wel al heel ver in is?

China.

De techneuten van dat land hebben net een AI-ziekenhuis met dokters gebouwd, die tot drieduizend patiënten per dag kunnen behandelen.

Had ik al gezegd dat ik de pessimistische, eenzijdige en luddistische conclusie van mijn eerdere column over Immersieve Technologie terugneem?